2 курс / Гистология / Схемы_по_общей_гистологии_Гасымов_Э_К_
.pdf
|
|
|
|
|
|
|
Sinir toxuması |
|
|
17 |
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Şəkil 17.1. Onurğa beyninin ön buynuzunda yerləşən multipolyar sinir hüceyrəsinin və onun ətrafında yerləşən çıxıntıların mikroskopik şəkli. Boyaq: Kaxal üsulu ilə gümüşləmə.
1. sinir hüceyrəsinin cismi; 2. sinir hüceyrəsinin nüvəsi; 3. sinir hüceyrəsinin çıxıntısı; 4. neyropil.
Şəkil 17.2. Oliqodendrositin sxematik şəkili.
1. oliqodenrositin cismi; 2. oliqodendrositin nüvəsi; 3. oliqodendrositin çıxıntısı; 4. mielin örtüyü; 5. akson; 6. Ranvye buğumları.
Şəkil 17.3. Sinir hüceyrələrinin tipləri.
A. Unipolyar; B. Bipolyar; C. Multipolyar; Ç. Psevdounipolyar
1. sinir hüceyrəsinin cismi; 2. sinir hüceyrəsinin nüvəsi; 3. akson təpəciyi;4. akson; 5. telodendritlər; 6. nüvəcik; 7. dendritlər.
Şəkil 17.4. Xromatofil maddə - tiqroid. Onurğa beyninin ön buynuzundakı hərəki multipolyar sinir hüceyrələrində. Boyaq: toluoidin abısı.
1. sinir hüceyrəsi; 2. sinir hüceyrəsinin nüvəsi; 3. xromatofil maddə; 4. qliya hüceyrəsinin nüvəsi; 5. dendritlər; 6. akson təpəciyi.
Şəkil 17.5. Onurğa beyni ön buynuzunun boz maddəsinin sinir və qliya hüceyrələrinin sxematik şəkli.
1.multipolyar neyronların cismi; 2. neyronun nüvəsi; 3. neyronun cisimciyi; 4. dendritlər; 5. neyrofibril; 6. aksonlar; 7. qliya hüceyrələri; 8. neyron cisminin hissəvi kəsiyi.
Şəkil 17.6. M.S.S. – də neyro-qlio-bazal əlaqələrin sxematik şəkli.
1. ependim hüceyrəsi; 2. sinir hüceyrəsinin cismi; 3. akson; 4. oliqodendrosit; 5. protoplazmatik astrosit; 6. mielinli sinir lifiləri; 7. mikroqliya; 8. qan damarı
Şəkil 17.7. Mielinli sinir lifi
A. Mielinli sinir liflərinin formalaşmasının sxematik şəkli
1. neyrolemmosit (Şvann hüceyrəsi); 2. akson; 3. mezakson; 4. xarici mezakson; 5. daxili mezakson.
B. Mielinli sinir lifi hissələrinin sxematik şəkli
1, 5 . Ranvye buğumu 2. mielinli sinir lifinin boylama kəsiyinin Ranvye buğumu yerləşən hissəsi; 3. buğumarası hissə : nüvəsiz; 4. buğumarası hissə: nüvəli; 6. Şvann hüceyrəsinin nüvəsi; 7. hüceyrə zarı; 8. mielin qişası; 9. xarici mezakson; 10. Şmit – Lanterman çərtiyi; 11. Şvann hüceyrəsinin sitoplazması; 12. Şvann hüceyrəsinin çıxıntıları.
C. Mielinli sinir lifinin köndələn kəsiyinin elektron mikroskopik şəkli
1. xarici mezakson; 2. neyrolemmositin bazal səfhəsi; 3. kollagen liflər dəstəsi; 4. sinir hüceyrəsinin çıxıntısı; 5. mielin qişası; 6. neyrolemmositin sitoplazması.
Şəkil 17.8. Mielinsiz sinir lifi.
1. mielinsiz sinir lifi dəstəsi; 2. neyrolemmositin cismi;3. neyrolemmositin nüvəsi
1. neyrolemmositin nüvəsi; 2. sinir hüceyrəsinin çıxıntısı; 3. neyrolemmositin sitoplazması; 4. neyrolemmositin bazal səfhəsi; 5. mezakson; 6. kollagen liflər dəstəsi; 7. lizosom; 8. dənəli endoplazmatik şəbəkə.
Şəkil 17.9. Sinapsın sxematik şəkli.
1. mitoxondri; 2. neyromediator tərkibli sinaptik qovuqcuq; 3. autoreseptor; 4. ifraz olunmuş neyromdiatorla birlikdə sinaps; 5. neyromediator vasitəsilə aktivləşdirilmiş postsinaptik reseptor; 6. Ca2+ kanalı; 7. ekzositoz; 8. neyromediatorun resirkulyasiyası; 9. postsinaptik qalınlaşma.
Şəkil 17.10. Sinapsın növləri
1. aksosekretor (neyrosekretor); 2. aksoaksonal; 3. aksodendritik; 4. aksoekstrasellular; 5 və 6. aksopresinaptik və aksosomatik
Şəkil 17.11. Sinir-əzələ sinapsının (birləşməsinin) sxematik şəkli.
1. əzələ lifi; 2. postsinaptik membran; 3. presinaptik membran; 4. akson; 5. mielin; 6. sinaptik qovuqcuq; 7. mitoxondri; 8. hüceyrə membranı; 9.neyromediator; 10. miofibril.
Şəkil 17.12. Reseptorların növləri və qarşılıqlı əlaqələrinin sxematik şəklləri.
I. Reseptorlar; II. hissi neyronun hüceyrə cisminin yerləşdiyi yer; III. Hissi neyronun uc şaxələrinin ara neyronlarla sinaptik əlaqələr yaratdığı yer.
A.Sərbəst sinir ucu; B. Kapsulalı sinir ucu; C. Epiteliosensor sinir ucu; Ç. Neyrosensor sinir ucu.
1. sinir hüceyrələrinin cismi; 2. qliya hüceyrələri; 3. aksonlar;4. dendritlər; 5. kapsulanın daxili qatı; 6. kapsulanın xarici qatı; 7. sensor epitel hüceyrəsi.