Ishni bajarish tartibi:
HTML, XML, XHTML haqida qisqacha ma’lumot berish
Eskirgan tegga misol keltirish
Web sahifani brauzerda ko’rsatish Nazariy qism
HTML (HyperText Markup Language) Dastlab World Wide Web tizimi matnli ma’lumotlarni va HTML xujjatlarni ko‘rishga mo‘ljallangan, matnni taxrirlovchi tilga o‘xshash tizim bo‘lgan. Ayni damda HTML tili WWW daga eng ommabop tillardan biri hisoblanadi. HTML tilida yozilgan ma’lumotlar o’z ichiga matn fayllar, grafik ma’lumotlar va boshqalvrni oladi. Xujjatlar orasidagi aloqani ta’minlash va ma’lumotlarni formatlash vositalari teg (tag) deb ataluvchi vosita orqali amalga oshiriladi.
XML (eXtensible Markup Language).XML tili ham HTML tiliga o‘xshash til xisoblanadi. HTML dan farqli tomoni shundaki, XML da dasturchi o‘zining shaxsiy teglarini yaratadi va ular orasigama’lumotlar joylashtiradi. XML-teglar harflar katta kichikligini farqlaydi.
XHTML. XHTML tili HTML va XML tillarining birlashmasini tashkil etadi. XHTML tilida yozilgan xujjatning tashqi ko‘rinishi platformaga bog‘liq (Windows, Mac yoki Unix) ravishda o‘zgarib ketmaydi. Shunga qaramay XHTML tarkibida HTML diskriptorlardan foydalaniladi. Bugungi kunda mobil aloqa vositalaridan foydalanuvchilar uchun yangi til ishlab chiqilgan bo’lib, u WML (Wireless Markup Language) deb ataladi; CDF (Channel Definition Format) - Microsoft ishlab chiqqan brauzerlarda push-kanal hosil qilishda qo‘llaniladi;
Misol: Font tegini olamiz. U HTML 3.2 versiyada normallashtirilgan bo’lsada keying versiyalarda u ishlatilmaydi. Uning o’rniga CSS dan foydalaniladi.
<html>
<head>
<title>Font tegiga misol</title>
</head>
<body>
<font color=green face="sans-serif" size="54">
Font tegiga misol
</font>
</body>
</html>
Natija:
Laboratoriya ishi №3
Mavzu: Grafika, havolalar va ro’yhatlar asosida html da oddiy sahifa yaratish
Ishning maqsadi: Tajriba ishining asosiy maqsadi talabalarga havolalar o’tishlarni dasturlash, URL obyekti bilan ishlash amaliy ko’nikmalarini hosil qilish.
Ishni bajarish tartibi:
Gipermatn haqida qisqacha ma’lumot berish
HTML da yaratilgan oddiy web sahifaga misol keltirish
Web sahifani brauzerda ko’rsatish Qisqacha nazariy ma’lumot
Gipermatn havola URL ob'ektlarining sinfiga mansub. Ushbu ob'ektlar sinfiga mansublar:
- Location
- Area
- Link
URL ning HTMLda foydalanilishi keng. Ko’pincha biz ular bilan dasturlash duch kelamiz:
- grafiklar (IMG tegining SRC atributi);
- shakllar (FORM tegining ACTION atributi);
- havolalar (A tegining HREF atributi);
- sezuvchi grafiklar (AREA tegining HREF atributi).
URL ob'ekti. URL ob'ekti URL sxemasida ani?langan xususiyatlarga ega. Misol sifatida IMG tegining SRC atributining qo’llanilishida ko’rib chiqamiz.
http://tuit.uz/help/index.html
Xususiyatning qiymatlari:
href: http://tuit.uz/help/index.html
protocol: http:
hostname: tuit.uz
host: tuit.uz:80
port: 80
pathname: help/index.html
Topshiriq:
Sport turlari haqida oddiy html sahifa yaratish, table tegidan va giper havolalarda foydalanib.
1-Oyna
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
<title></title>
</head>
<body style="background-color:powderblue;">
<h1 style="text-align:center;">SPORT</h1>
<p style="text-align:center;font-family:verdana;"> SPORT - bu uzoq umr garovidir!</p>
<hr>
<h2 style="text-align: center;">Bu yerda siz sportning bir nechta turi haqida ma'lumotlarga ega bo'lasiz!</h2>
<h2>Basketbol</h2>
<img src= basketball_betting061417.jpg alt="Basketbol" style="width:50%">
<p>Basketbol sizni qiziqtirmoqdami? </p>
<a href= Basketbol.htm title="Go to W3Schools HTML section">BASKETBOL</a>
<hr>
<h2>Dzyudo</h2>
<img src= 17_12_27_1514388361.jpg alt="Dzyudo" style="width:50%">
<p>Yoki siz dzyudo tarafdorimisiz? </p>
<a href= Dzyudo.htm title="Go to W3Schools HTML section">DZYUDO</a>
<hr>
<h2>Boks</h2>
<img src= stavki-na-box.jpg alt="Boks" style="width:50%">
<p>Professional boks bu erakaklar tanlovi! </p>
<a href= Boks.htm title="Go to W3Schools HTML section">BOKS</a>
<hr>
</body>
</html>
Laboratoriya ishi №4
Mavzu: HTML gipermatnli tili yordamida stillarning kaskadli jadvallaridan foydalanib web sahifa yaratish.
Ishning maqsadi: Tajriba ishining Asosiy maqsadli talabalarni rang va shrift hamda matn va ro’yxatlarni tajribada ishlatish amaliy ko’nikmalarini hosil qilish.