Filosofiya 11-tema seminar prezentaciyasi
.pdfİdeal
•bul individke múrájaat etiwshi hám shaxstıń rawajlanıwınıń joqarı maqsetleri sıpatında júzege shıǵ ıwshı joqarı qádiriyatlar.
•Morallıq ideal – bul áhmiyetli orientir, kompas strelkası kibi durıs ádep-ikramlılıq baǵ dardı kórsetip turadı`. Hár qıylı, geyde hátteki konfliktli jaǵ daylarda konkret úlgi, is-háreket ushın orientir wazıypasın atqaradı.
Princip
•bul orın alǵ an normalardı eń ulıwmalıq tiykarlaw, qaǵ ıydalardı tańlaw ólshemi.
•Principlerde minez-qulıqtıń universal formulaları ańlatıladı. Eger qádiriyatlar – emocional-obrazlı qubılıslar bolsa, al normalar ulıwma ańlanbastan. morallıq ádetler hám sanasız qagıydalar túrinde háreket etse, onda principler – racional sana fenomeni. bul individke múrájaat etiwshi hám shaxstıń rawajlanıwınıń joqarı maqsetleri sıpatında júzege shıǵ ıwshı joqarı qádiriyatlar.
•Olar ayqın ańlanadı hám sózler menen dál sıpatlanadı
Morallıq principler:
•gumanizm – adamdı joqarı qádiriyat dep tan alıw;
•al`truizm – jaqınıńa halıs xızmet;
•miyrim-shápáát - reyimli hám háreketsheń muhabbat bolıp, ol mútáj adamlarǵ a járdemge tayarlıqta korinedi;
•kollektivizm – ulıwmalıq mápke, iygilikke sanalı xızmet etiw; individualizmnen (individti jámiyetke qarsı qoyıw) hám egoizmnen (óz máplerińdi basqalar mápinen abzal kóriw) bas tartıw.
Morallıq principler:
ádep-ikramlılıq talaplardı ańlatıwdıń bir forması bolıp, ol eń ulıwmalıq túrde anaw yaki mınaw jámiyette orın alǵ an ádep-ikramlılıqtıń mazmunın ashıp beredi. Olar adamnıń ádep-ikramlılıq mánis-mazmunın, adamlar ortasındaǵ ı qarım-qatnasıq penen baylanıslı tiykarǵ ı talaplardı ańlatadı, adamnın iskerliginin ulıwmalıq baǵ darın anıqlaydı hám jeke, konkret minez-qulıq tiykarın
belgileydi. Usı koz-qarastan olar ádep-ikramlılıq ólshemleri bolıp xızmet etedi.
Qarım-qatnasıqtıń atqaratuǵ ın roline qarap tómendegi funkciyaları:
•1. Qarım-qatnasıq adamnıń qáliplesiw hám jasaw forması.
•2. Qarım-qatnasıq adamnıń óz «Men»in ańlatıw usılı. İnsanıy mánis-mazmunı tek qarım-qatnasıqta júzege shıǵ adı hám adamdı ózgeler ushın mańızlı etip qoyadı. Qarım-qatnasıq «deficiti» hár qıylı komplekslerdi, gúmanlardı keltirip shıǵ aradı.
Qarım-qatnasıqtıń atqaratuǵ ın roline qarap tómendegi funkciyaları:
•3. Qarım-qatnasıq – kommunikaciyanın tiykarǵ ı quralı, ol qarım-qatnasıqtıń informativ xarakterinde júzege shıǵ adı. Qarım-qatnasıq procesinde sociallıq miyrasxorlıq ámelge asırıladı. Áyne bir waqıtta qarım-qatnasıqtıń kommunikativligi jańa ideyalardı generaciyalaydı, bul qarım-qatnasıqtıń prakseologiyalıq qunın belgileydi.
Qarım-qatnasıqtıń atqaratuǵ ın roline qarap tómendegi funkciyaları:
•4. Qarım-qatnasıq adamlardı basqarıw quralı bolıp tabıladı. Bunnan unamlı da, unamsız da maqsetlerde paydalanıw múmkin.
•5. Qarım-qatnasıq adamnıń turmıslıq talabı hám baxtınıń shárti. Bul funkciya individtiń ózin seziniwi ushın kúta áhmiyetli, óytkeni ol qarım-qatnastıń hár bir adamnıń ishki, kóbiese ańlanbaytuǵ ın, onıń is-háreketleriniń jasırın motivi bolıp tabılatuǵ ın intim xarakterin ashıp beredi. Bunda birinshi planǵ a qarım-qatnastıń tanlanatugınlıǵ ı hám belgili bir ob`ektke baǵ darlanatuǵ ınlıǵ ı, keri baylanıslardıń orın alıwı hám óz-ara túsinisiw kibi qásiyetleri shıǵ adı. Bul zárúrlikler qarım-qatnastıń doslıq, muhabbat kibi formalarında óz sáwleleniwin tabadı.