- •1. Прадмет вывучэння гісторыі Беларусі ў кантэксце цывілізацыйнага развіцця агульнарускай і еўрапейскай гісторыі.
- •2. Фармацыйны і цывілізацыйны падыходы да вывучэння гісторыі. Перыядызацыя сусветнай гісторыі і гісторыі Беларусі.
- •3. Перыядызацыя сусветнай гісторыі і гісторыі Беларусі.
- •4. Гістарыяграфія гісторыі Беларусі.
- •5. Крыніцы вывучэння гісторыі Беларусі.
- •6. Пачатак рассялення славян на тэрыторыі Беларусі і славянізацыя балтаў. Старажытнаруская народнасць.
- •7. Фарміраванне беларускага этнасу ў XIV – XVIII стст.: эканамічныя, палітычныя і рэлігійныя фактары.
- •8. Беларускі этнас ва ўмовах складвання і развіцця рынкавых адносін у XIX – пачатку хх ст. Фарміраванне беларускай нацыі.
- •9. Паходжанне назвы "Белая Русь" (Беларусь). Саманазвы беларускага этнасу: рускія, русіны, "тутэйшыя", беларусы.
- •10.Зараджэнне і развіццё беларусазнаўства.
- •11. Беларускае нацыянальнае адраджэнне ў пачатку XX ст.
- •12. Асноўныя тэндэнцыі развіцця Еўропы ў Сярэднявеччы.
- •13. Станаўленне ранніх дзяржаўных утварэнняў на ўсходнеславянскіх землях. Кіеўская Русь.
- •14. Першыя дзяржавы-княствы на тэрыторыі Беларусі. Полацкае і Тураўскае княствы.
- •15. Феадальная раздробленасць на тэрыторыі Беларусі (XII - першая палова XIII ст.)
- •16. Утварэнне вкл.
- •17. Асноўныя тэндэнцыі развіцця сусветнай гісторыі ў Новы час.
- •18. Уключэнне беларускіх зямель у склад вкл. Роля ўсходнеславянскіх зямель у працэсе дзяржаўнага будаўніцтва вкл.
- •19. Утварэнне Рэчы Паспалітай.
- •20 Вопрос.
- •21. Эпоха Адраджэння, Рэфармацыя, Асветніцтва на беларускіх землях.
- •22. Крызіс Рэчы Паспалітай і яе падзелы. Уключэнне беларускіх зямель усклад Расійскай імперыі.
- •23.Асноўныя напрамкі палітыкі самадзяржаўя ў Беларусі (апошняя чвэрць XVIII – пачатак XIX ст.).
- •24.Беларускія землі ў перыяд Айчыннай вайны 1812 г.
- •25. Польскае паўстанне 1830-1831 гг. І яго наступствы.
- •26. Паўстанне 1863-1864 гг., яго ўплыў на палітыку ўладаў у Беларусі.
- •27. Адмена прыгоннага права. Рэформы 60-70-х гг. XIX ст. І асаблівасці іх здзяйснення на Беларусі.
- •28. Сацыяльна-эканамічнае развіццё Беларусі ва ўмовах прамысловага перавароту (1861 г. – пачатак хх ст.).
- •29. Сталыпінская аграрная рэформа.
- •30. Узнікненне агульнарасійскіх і беларускіх партый (канец XIX – пачатак XX ст.).
- •31. Рэвалюцыя 1905-1907 гг. І пачатак расійскага парламентарызму.
- •32. Першая сусветная вайна і яе наступствы для Беларусі
- •33. Беларусь у перыяд Лютаўскай рэвалюцыі 1917 г.
- •34. Устанаўленне Савецкай улады ў Беларусі. Першыя рэвалюцыйныя пераўтварэнні.
- •35. Праблемы фарміравання беларускай дзяржаўнасці ў 1917 – 1918 гг. Абвяшчэнне бнр.
- •36. Утварэнне бсср.
- •37. Беларусь у перыяд савецка-польскай вайны.
- •38. Утварэнне ссср. Узбуйненне тэрыторыі бсср у 20-я гг. Хх ст.
- •39.Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў бсср.Дэфармацыі ў грамадска-палітычным жыцці бсср.
- •40. Асаблівасці нэпа ў бсср.
- •41.Індустрыялізацыя і калектывізацыя ў бсср.
- •42.Станаўленне беларускай савецкай культуры. Палітыка беларусізацыі.
- •43.Дасягненні і супярэчнасці развіцця культуры і навукі ў 30-я гг. XX ст.
- •44. Грамадска-палітычнае становішча Заходняй Беларусі ў складзе Польскай дзяржавы (1921 – 1939 гг.).
- •45. Сацыяльна-эканамічнае жыццё Заходняй Беларусі (1921 – 1939 гг.).
- •46. Нацыянальна-культурнае жыццё Заходняй Беларусі (1921 – 1939 гг.).
- •47. Рэвалюцыйны і нацыянальна-вызваленчы рух на заходнебеларускіх землях(1921 – 1939 гг.).
- •48.Пачатак Другой сусветнай вайны. Аб’яднанне беларускага народа ў складзе бсср.
- •49.Пачатак Вялікай Айчыннай вайны.Абарончыя баі на тэрыторыі Беларусі
- •50.Устанаўленне нямецка-фашысцкага акупацыйнага рэжыму і яго мэты. Фашысцкі генацыд народа ў перыяд акупацыі Беларусі
- •51. Баявая дзейнасць беларускіх партызан і падпольшчыкаў у гады Вялікай Айчыннай вайны
- •52. Пачатак вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Аперацыя “Баграціён”
- •53.Вынікі Вялікай Айчыннай вайны для беларускага народа і яго ўклад у Перамогу над фашызмам.Захаванне памяці аб гераізме савецкага народа
- •54.Бсср на міжнароднай арэне ва ўмовах супрацьборства дзвюх сацыяльна-палітычных сістэм пасля Другой сусветнай вайны (1945-1991гг.)
- •55 Вопрос
- •56.Асноўныя тэндэнцыі развіцця эканомікі бссРу1946-1985
- •57.Грамадска-палітычнае жыццё ў сссРіБсср(1945-1985гг.)
- •58. Адукацыя, навука і культура бсср у 1946 – 1991 гг: дасягненні і праблемы
- •59. Палітыка перабудовы (1985 – 1991 гг.) і яе вынікі.
- •60. Абвяшчэнне Рэспублікі Беларусь. Распад ссср і ўтварэнне снд.
- •61. Станаўленне і развіццё палітычнай сістэмы Рэспублікі Беларусь.
- •62. Распрацоўка і рэалізацыя беларускай мадэлі сацыяльна-эканамічнага інавацыйнага развіцця краіны (канец хх – пачатак ххі ст).
- •63. Адукацыя, навука і культура Рэспублікі Беларусь. Узаемаадносіны дзяржавы і царквы, адраджэнне рэлігійна-канфесійнага жыцця.
- •64. Геапалітычнае становішча Рэспублікі Беларусь ва ўмовах сусветных глабалізацыйных працэсаў.
27. Адмена прыгоннага права. Рэформы 60-70-х гг. XIX ст. І асаблівасці іх здзяйснення на Беларусі.
1. 1857 г. – рескрипт (предписание) царя на имя виленского генерал-губернатора В.И. Назимова о подготовке проектов «улучшения быта помещичьих крестьян».
Причины отмены крепостного права: убыточность большинства помещичьих имений, правительство опасалось крестьянских восстаний, бедственное положение крестьян.
Условия освобождения помещичьих крестьян от крепостной зависимости были определены в Манифесте, подписанном Александром II 19 февраля 1861 г. Крестьяне получили личную свободу и определенные гражданские права, которые коренным образом изменили их положение.
Однако, получив личную свободу, бывшие помещичьи крестьяне не получили земли. Земля оставалась собственностью помещиков. В Витебской и Могилевской губерниях, где существовало общинное землепользование, устанавливались высший (от 4 до 5,5 десятины) и низший (от 1 до 2 десятин) размеры крестьянских наделов. А в Виленской, Гродненской и Минской губерниях, где существовало подворное землепользование, крестьяне могли выкупить свой дореформенный надел.
Суть реформы: крестьяне получали личную свободу, а землю они обязаны были выкупать; до полного выкупа земли крестьяне оставались временно обязанными, т.е. продолжали выполнять повинности; выкупная операция заключалась в следующем: крестьяне самостоятельно выплачивали 1/5 часть суммы от стоимости земли, 4/5 суммы выплачивало государство, при этом крестьянин обязан был вернуть эту сумму с большими процентами в течение 49 лет.
Особенности: помещикам отошли самые лучшие участки земли, что привело к чересполосице, при которой помещичьи и крестьянские наделы (полоски) земли чередовались в зависимости от плодородия почвы, крестьянские наделы в Беларуси составили только 1/3 всей земли; земля продавалась крестьянам по завышенным ценам.
Особенности в Беларуси: были связаны с предотвращением участия недовольных условиями наделения землей крестьян в восстании 1863—1864 гг.; 1864 г. – в Белорусском генерал-губернаторстве были отменены временно обязанные отношения; выкупные платежи были снижены на 20%.
Буржуазные реформы:
Военная реформа вводила вместо рекрутской систкмы комплектования армии всеобщую воинскую повинность.
Земская реформа предусматривала создание земств – выборных органов для управления в губерниях и уездах местным хозяйством, образованием, здравоохранением. На территорию Беларуси закон о земствах не распространялся в связи с тем, что царское правительство после восстания 1863-1864 гг. не доверяло местным помещикам. Была проведена только в 1911 г.
Судебная реформа – проведена в 1864 г.; суды стали всесословными, открытыми и независимыми от правительства; вводились должности присяжных заседателей и присяжных поверенных (адвокатов); создание мировых судей, судьи в которые выбирались помещиками. В Беларуси проведена в 1872 г. и судьи назначались министром юстиции.
Городская реформа – в городах создавались выборные органы городского самоуправления (городские думы) на основе имущественного ценза, т.е. в выборах принимали участие только плательщики городских налогов, которые владели имуществом на определенную сумму денег; рабочие, ремесленники, мелкие служащие и интеллигенция отстранялись от участия в выборах; в городских думах ограничивалось представительство еврейского населения; проведена позже, чем в России.
Реформа школы (1864 год) i цензурная реформа (1865): школа - усесасловная, увеличивалась количество начальных школ, преемственность различных ступеней обучения. Гимназии разделились на классические i реальны. Доступ в университет тем, кто закончил реальные гимназии, был ограничен. Высокая плата за обучение. Для жителей Беларуси сложно было получить высшее образование потому, что не было ни одной высшего учебного заведения (выезд за границу запрещался).
По-новому цензурного устава расширялись возможность печати. Отменялась цензура для произведений 10 печатных листов i для переводов. В Беларуси до середины 80-х гг. все периодические издания зависели от правительственных учреждений i православной церкви. Таким образом, буржуазные реформы были шагом вперед на пути преобразования феодальная манархii в буржуазную. Ограниченный, непоследовательный характер реформ в Беларуси был обусловлен восстанием Кастуся Калиновского.