34
.pdfПоложительное влияние проекта «Электронная очередь» должно быть распространено на все республиканскиесуды. Обеспечениекачественногопереходакэлектроннымсудебнымпроцессамтакже стоит на повестке дня. Хотя Верховный суд начал заниматься делами о передаче на выборы, он зависит от информационной системы следственных и прокурорских органов.
В результате суды получают только 12 процентов всех уголовных дел в электронном виде. Из 4155 преступлений, зарегистрированных в электронном виде, 58 процентов были зарегистрированы в суде. Оставшиеся 40 процентов автоматически исключаются из реестра. Это связано с тем, что уголовные расследования проводятся органами предварительного следствия. Люди должны научиться пользоваться электронной моделью. Из-за плохого знания системы повторяется одно и то же, что приводит к изменению данных.
Компания IBM разработала программу ROSS, которая отслеживает все изменения в законодательстве и прецеденты в области банкротства и на конкретный вопрос в этой отрасли права начинает поиск во всех существующих сводах законов, и, найдя ответ, формулирует его, подкрепляет подборкойправовыхнорм, судебныхпрецедентовицитатизвторостепенныхисточников. Пользователи программы говорят, что она помогает им сэкономить от 20 до 90% времени: так, задание, отнявшее шесть часов у юриста, работающего без программы, заняло у его коллеги с программой всего 2 часа. Эксперты отмечают, что этот машинный интеллект позволил снизить трудозатраты, повысив скорость и объем оказанных услуг.[3]
Отечественная система правосудия также не стоит на месте. Уже сейчас в судебной системе функционируют такие передовые современные информационные технологии как система «Төрелік», сервисы «Судебная повестка», «Ознакомление с судебными документами», «SMS-оповещение», система аудио-, видеофиксации, дистанционное отправление правосудия посредством видеоконференцсвязи (ВКС). Особо оценен населением сервис «Судебный кабинет», посредством которого предоставляется более 50 видов услуг в электронном виде по всем направлениям судопроизводства, в том числе направления в суд искового заявления, заявления о выписке исполнительного листа, апелляционной жалобы и других документов, оплаты государственной пошлины в онлайн режиме, просмотра судебного документа, статуса дела, а также возможностью воспользоваться целым набором других функции.
Заключение
В современном мире происходит бурное развитие цифровых технологий, которые занимают все больше места в жизни общества и человека. «Мир стремительно меняется» — это выражение мы слышим и читаем чуть ли не ежедневно. Если еще пару десятилетий назад мы все пользовались кнопочными телефонами, а Интернет был уделом избранных, то сегодня уровень проникновения интернета даже в странах СНГ составляет более 75% (по данным ООН) и представить себе жизнь без интернета довольно сложно. Цифровые технологии все больше и больше внедряются в нашу жизнь, делая общение и работу проще и экономичней.
По оценкам экспертов, уже через 10-15 лет искусственный интеллект уничтожит множество существующих ныне профессий, предлагая быстрые и точные решения в тех сферах, которые сегодня относятся исключительно к компетенции человека. Автоматизация и роботизация уже оставляет человеческий труд невостребованным там, где требуется физическая сила или механическое воздействие, хотя, правда, пока только на поточном производстве и в рутинных операциях с заранее заданными алгоритмами.
Главным вектором развития страны, предложенным Президентом в Послании, является цифровизация, внедрение цифровых технологий во все сферы жизни, что необходимо для вхождения Казахстана в число лидеров нового мира.
В современных условиях развития цифровых технологий особое значение приобретают вопросы правовой регламентации новых правовых институтов. Инновационные проекты реализуются во всех значимыхсферахжизнедеятельности– отобразованиядомедицины, отбизнесадотворчества. Инастала пора правового осмысления наступивших изменений с тем, чтобы достижения науки и техники были обращены во благо общества и государства, а возможные негативные эффекты от их применения были минимизированы для каждого участника гражданского оборота.
Во всем мире активно идут процессы, связанные с развитием автоматизации, роботизации, искусственного интеллекта, обмена «большими данными». Не отставая от прогресса, в Казахстане реализуется госпрограмма «Цифровой Казахстан», которая охватывает все сферы жизни - от здравоохранения до промышленности. Век информатизации заставляет все отрасли отказываться от
21
устаревших механизмов в работе. В Генпрокуратуре РК в рамках госпрограммы реализуется 5 проектов по цифровизации судопроизводства.
Сегодня уже разработаны информационные системы для миграционной полиции, уголовноисполнительнойсистемы, Национальнойгвардии, дорожнойполиции. Помимоэтогоразвернутыцентры оперативногоуправленияв14 областныхцентрах, двухгородахреспубликанскогозначения, пятималых городахКазахстана(Жанаозен, Рудный, Хромтау, Семей, Щучинск). Наочередицифровизациярабочего процесса следователей и участковых инспекторов, а также развертывание центров оперативного управления в 30 малых городах со сложной криминогенной обстановкой.
Интерпретация закона сводится к ценностной оценке, в которой компьютеры не сильны. Робот не сможет заменить присяжных, потому что те должны представлять здравый смысл и моральные принципы определенной группы людей, а они меняются со временем.»
Для судьи, во всяком случае во время отправления им правосудия, такие философско-этические категории как «истина», «добро» и «справедливость» имеют важное значение, поскольку именно эти ценности являются нравственными принципами разумного общества.
Кроме того существует понятие свободы судейского усмотрения, обязанность суда разрешать спор в соответствии с обстоятельствами дела, применяя социальные нормы, которые являются истинно правовыми, то есть гуманными, защищающими законные интересы личности.
Ведь одной из основных задач профессии судьи является реальная помощь человеку имеющимися правовыми средствами.
Процессы цифровизации реализуются в разных странах с разной степенью активности. Хотелось бы пожелать Казахстану и казахстанцам не отставать от лидеров, смело идти по пути прогресса! Однако при этом стоит помнить, что в погоне за этими целями важно не потерять контроль над ситуацией, помнить, что «искусственный интеллект» призвал лишь служить человеку!
Список использованной литературы
1.Цифровизация как путь к успеху // Казахстанская правда. – 2017.
2.Кармыс Г.С., Бастаубаева А.Ж, Вопросы государственного и муниципального управления. Правовые аспекты государственного и муниципального управления, SWOT и PEST анализ цифровизации HR-процессов госслужбы Казахстана, 2018, №1, стр. 140163.
3.Методы исследования, http://obuchonok.ru/metody, (дата обращения: 12 марта 2018 r.).
4.Официальный сайт Сингапура. Building an inclusive digital society. 6 марта 2018г.
22
СЕКЦИЯ 2.
ЭКОНОМИКА ТЕНДЕНЦИИ ИНТЕГРАЦИИ ФИНАНСОВОЙ
И ЭКОНОМИЧЕСКОЙ
СИСТЕМЫ КАЗАХСТАНА В СОВРЕМЕННЫХ УСЛОВИЯХ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БҮГІНГІ ТАҢДАҒЫ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТҰРҒЫДАҒЫ ПОТЕНЦИАЛЫН ДАМЫТУ ЖОЛДАРЫ
Абуалиұлы Хафизулла , 1-курс студенті
Ғылыми жетекшісі: Рамазанова А.Ж.
Халықаралық қазақ-қытай тіл колледжінің
«Біз үшін ғана емес, бүкіл әлем үшін өте маңызды өндіріс. Бүгінгі күні қоқыстарды қайта өңдеу - бұл өте тиімді бизнес, біз әлі күнге дейін айналыспаймыз»
Нұрсултан Әбішұлы Назарбаев
Ұлттық экономиканың жоспарлы экономикадан нарықтық қатынастар негізіндегі экономикаға өтуіне байланысты еліміздің қысқа мерзімді кезеңде әлем тамыған дамыған елдер қатарына қосылуы үшін ұзақ мерзімді стратегиялармен жақсы жасалған мемлекеттік бағдарламалардың алатын орны, жалпы экономиканы жоспарлауда еліміз үшін қажет басым салаларды дамыту бүгіндегі маңызды қызметтің бірі.
Экономика ұлттың дамуының басты басымдығы, ал экономикалық өсiмнiң тұрақты дамуы және мемлекеттiң әлемдiк рыноктағы орны бүгiнгi жаһандану заманында ел экономикасының бәсекеге қабiлеттiлiгi арқылы анықталады. Сондықтан ендiгi жерде Қазақстан Республикасының және ұлттық экономика салаларының алдындағы негiзгi мiндетi бәсекеге қабiлеттi экономиканың қалыптастыру болып табылады. Мемлекеттiң бәсекелестiк қабiлетi елдiң халықаралық аренадағы ролi мен беделiнiң артуынан, мемлекеттiң өз азаматтарының өзектi проблемаларын шешу қабiлетiнен, мемлекет ұсынатын қызметтер мен өнеркәсiп өнiмдерiнiң сапасының әлемдiк деңгейде артуымен көрiнiс табады.
Қоқыс – әлемдік негізгі проблема
Бүгінгі күнде жахандық экологиялық проблемалардың ең негізгілердің қатарында орналасқан бұл – күл-қоқыстың топталуы болып табылады. Заман дамығаны мен қоса көптеген табиғи емес, химиялық қоспалар көмегімен өндірілген өнімдердің қарқынды дамуын байқауға болады. Бұл, әрине, жеңіл, құны төмен және жеңіл өндірілуі оның экономикалық тұрғыдан өте тиімділігін түсіндіреді, бірақ көп жерде экономика мен экология тізбекті болып келе бермейді. Статистикаға сүйенсек қоқыс көптігі мен утилизациясының төмендігі әлемдің шешілуі қиын болған мәселесі болып отырғанына куә боламыз. Қазақстандағы экономикалық өсуі және қала құрылысы жалғасу - қатты қалдықтардың жыл сайынғы өсуіне жетеледі. Бүгінде, бұл, елдегі ең өткір экологиялық проблемалардың бірі. Қазақстанды «жасыл» экономикаға көшіру жөніндегі Тұжырымдамаға сәйкес, 2030 жылға дейін қалдықтарды қайта өңдеу 40 пайызға дейін, ал 2050 жылға қарай 50 пайызға дейін болуы тиіс. Бұл мақалада дамыған мемлекеттердің күл-қоқысты қайта өңдеу технологиясын, экологиялық мәселені экономикалық тиімді жоба ретінде қарастыру арқылы: елдің экологиялық және экономикалық көрсеткіштерін дамыту қарастырылады.
Қоқыстың адам денсаулығына зияны
Қазіргі күнде көптеген аурулардың келіп шығуы қоқыстың жиналуына тиесілі. Мемлекеттің ең қымбат қазынасы – адам және адам өмірі. Осы себепті біз үшін еліміздегі әрбір азамат және азаматшалардың денсаулығы өте маңызды. Біз қазірден бастап бұл мәселені яғни қоқыстың жиналуы арқылы экологияның бұзылуының алдын алмайтын болсақ, болашақта көптеген ауыр дерттерге шалынуымыз мүмкін. Егер экологиялық проблема болса, демек халықтың денсаулығы зардап шегіп отыр деген сөз. Сол себепті адамдардың денсаулығын қадағалап, осы жағдайға шешім табуымыз керек.
23
Әрине, егер бізді қоршап тұрған табиғат әсем де, көз тарталық сипатта болса, қандай ғажап болар еді. Сонымен қатар, адамдардың денсаулығы мықты, экологияның әсерінен туатын дерттің саны аз болса, адамдар әр жұмысқа қабілетті, ел экономикасының одан әрі дамуына әсер етер еді. Ұлан – ғайыр кең даламыз бар, ал сонда тұратын халықтың саны тек 18 миллиондай ғана, демек бізге дені сау, білімді, қабілетті ұрпақ қажет. Қазіргі күнде адам бақылауынан шығып кеткен техникалық прогресс адамның өміріне қауіп төндіріп отыр. Осының салдарынан ластану түрлері көбейіп, жер бетіндегі тіршілікке зиянын тигізуде. Біз табиғаттың, қоршаған ортаның ластануына жол бермеуіміз керек. Халық денсаулығы тек медицина қызметкерлерінің кәсіби тірлігі ғана емес, бүкіл қоғамның тұтас денсаулық сақтауға және нығайтуға арналған үйлескен іс-қимыл әрекеттерінің жемісі екенін баршамыз да ұғынуға тиіспіз. Сондағанақоршағанортанысақтайотырып, салауаттыөмірсалттарынтұрақтықалыптастырсақ болашақтың жарқын кепілі болмақ.
Қайта өңдеу технологиясы
Қайта өңдеу технологиясы БМҰ-да даму қарқындығы төмендігін байқауға болады. Бұл мемлекет тарапынан маңызды дәрежеде қарастырылмағандың жемісі деп айтуымызға болады. Бұл мәселенің минимилизациялау үшін басқа дамыған мемлекеттердің шешімін қарастыратын болсақ, 1991 жылы, Германияда, қаптама өндірушілері оны қолданғаннан кейін оны қайта алуға мәжбүр етілді. 1996 жылы бұл шаралар кеңейтіліп: неміс билік органдары арнайы операцияны қабылдады, оның мақсаты кәдеге жарату саласында жабық циклдық жүйені енгізу болды. Жобаның сатысынан бастап, жаңа шарттар компанияға қалдықтарды шығармауды қамтамасыз етуді міндеттеді және оның өмірлік циклы аяқталғаннан кейін өнім қоршаған ортаны өңдеуге ұшырады [1].
2012 жылы акт аяқталды және кеңейтілді. Ерікті және міндетті жауапкершілік бүгінгі күні қаптама материалдарын өндірушілерге ғана емес, сондай-ақ көлік құралдарын, электронды құрылғыларды, химиялық өнімдерді және т.б. өндірістерге міндеттелді. Акттың мақсаты - қалдықтардағы «құмырсқан» материалдарды барынша пайдалану. 2017 жылдың ортасына қарай Германиядағы қалдықтарды қайта өңдеу өнеркәсібінің айналымы€70 млрд. жуықболдыжәне250 мыңнанастамадам жұмысқаорналасты.
Экология мен экономика
Қайта өңдеу технологиясы тек экология тарапынан емес, экономикалық тарапынан да тиімді екеніне мысалмен дәлелдейтін болсақ:
Металл өндіру
Соңғы жылдары технологиялардың дамуы арқылы электротехникадағы қалдықтардан металдарды (қымбатметалдардықоса) өндіру айтарлықтайөсті. 2016 жылыәлемдеөндірілгеналтынның30% электр техникаларын қайта өңдеу есебінен жүзеге асты. Мысалы, электрлік контактілерді өндіруші неміс Doduco компаниясы қымбат бағалы металдардың 1% бар қалдықтарды қайта өңдейді. Қымбат металдар ескі тоңазытқыштардан, компьютерлік пернетақталардан, сымдардан және т.б. өндіріледі. Компания алтын, платина, палладий, родийді алады және құймалардағы күміс өндіру жылына 500 тоннаға жетеді. Швейцарияда Immark компаниясы қалдықтардан алтын мен күмісті шығарып алу технологиясы арқылы қалдықтарды таусылмайтын пайда көзі ретінде пайдаланатын ең табысты мысалдардың бірі болып табылады.
Энергия өндіру
Швецияәлемдетұрмыстыққалдықтардыөңдеудіңеңжоғарыдеңгейінеие99%. Шамаменжартысы қайтаөңделеді жәнеқайтапайдаланылады. Өндірушілерқалдықтардықайтаөңдеугежәнемерзіміөткен тауарларға, соның ішінде электр аспаптарына, машиналарға және дәрі-дәрмектерге жауап береді. Мұқият сұрыптағаннан кейін, қалдықтардың басқа бөлігі қыздыру жүйесінде үлкен рөл атқарып, энергияалуүшінөртеледі. Бүгіндеелде30-данастамқалдықөртеустанцияларыбар. 2016 жылыэнергия алу үшін 2,3 млн. тонна қоқыс өртелінді.
Швеция қалдықтарды өртеу үшін басқа елдерден әкеледі, оның ішінде Норвегия, Ұлыбритания және Ирландия. Скандинавия елі Еуропаны энергия өндірісінде қалдықтардан басқарады.
Құрылыс материалы ретінде қолдану
Жапонияда күрделі өнеркәсіп қалдықтарын құрылыс материалдары ретінде пайдалану кеңінен таралған. ХХ ғасырдың ортасында Жапонияда ұсақталған өнеркәсіптік қалдықтармен жасанды аралдар салынды. Бүгінгі таңда осы аралдардағы Нагоя мен Осака қалаларының маңында халықаралық әуежайлар орналасқан. Сондай-ақ, 2020 жылғы Олимпиада ойындары жасанды аралдарда өткізілуі жоспарлануда.
Қайта өңдеу технологиясының Қазақстан Республикасындағы орны
Бүгінгі күнде Қазақстан Республикасында бір миллион тонна қоқыстың 2,6%-і ғана қайта өңделуге кетеді. Сонымен бірге нарықтық сұранысқа ие материалдардың шамамен 50 пайызы тұрмыстық қатты
24
қалдықтардан алынуы мүмкін. Бұл резеңке және резеңке бұйымдар, пластик, шыны, қағаз және т.б. Қайта өңделген материалдарды жинау қоқысқа ақша табу ғана емес, сондай-ақ қоқысқа арналған қалдықтардың көлемін айтарлықтай азайтады. Қайта өңдеу технологиясы қоқыстың 20-30 пайызынан аспайтын қалдықтарды көму полигондарына жіберіледі. Әрине, өкінішке орай бұл мақтанарлықтай көрсеткіш емес, басқа дамыған мемлекеттермен салыстырғанда бұл жермен көктей айырмашылыққа ие екенін байқаймыз. Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев бұл технологияның маңыздылығын бірнеше жылдар бұрын айтып өткен болатын, сол бастауымен 2018 жылы тестті режимде жылына 550-мың тонна өнімділікті завод ашылған болатын. Сол жобаны қаржыландырушы компанияның директоры Дмитрий Данильченко проект туралы: «Комплекстың өнімділігі жылына 550-мың тоннаны құрайды. Бұл Алматыдағы тұрмыстық қатты қалдықтардың бүкіл көлемін және алдағы бес жылдағы перспективаларын ескере . Енді мегаполис жыл сайын шамамен 600 мың тонна қоқыс шығарады, біз бүкіл қаланы қатты қалдықтарды сұрыптау бойынша қызметтермен қамтуды жоспарлап отырмыз»- деген болатын. Бұл кәсіпкерлердің бұл жобаға қызығушылығы дамып отырғанын білдірсе керек. Алдағыда басқа қалалардада үлкен масштабтағы күл-қоқысты қайта өңдейтін заводтарды ашылуы мүмкіншілігі мол деген үміт пен сенудеміз.
Қорытынды
Қорытындылай келе, қайта өңдеу технологиясы дамыған елдерде кеңінен тіпті әдеттегідей процесс болып қалыптасқанын байқауға болады. Бұл технология Қазақстанда-да баяу болсада даму үстінде. Болашақта бұл технология өз елімізде маңызды дәрежеде талқыланып, мемлекет тарапынан қаражатталады деген мақсатымыз мол. Таза ел – жарқын болашақ!
Пайдаланылынған әдебиеттер:
1.https://www.rbc.ru/photoreport/23/03/2018/5ab3d6b09a794770dde7fd61
2.https://news.rambler.ru/other/40267605-statistika-pererabotki-musora-v-mire/?updated
ВСТУПЛЕНИЕ КАЗАХСТАНА В ВТО: ПРОБЛЕМЫ, ПОСЛЕДСТВИЯ И ПЕРСПЕКТИВЫ
Джакупов М., обучающийся группы М-305, специальность «Менеджмент»
Научный руководитель: Бондаренко Е.Г.
Международный Колледж бизнеса и Коммуникации
Республика Казахстан, как одна из самых быстро развивающихся стран СНГ, а также страна, владеющая большими запасами стратегических ресурсов, не может оставаться в стороне от расширяющейся мировой интеграции. В последние несколько лет руководство республики проводит активную политику, направленную на получение равноправных партнерских условий в торговле, достижение которых в значительной мере связано со вступлением во Всемирную торговую организацию.
Вступление во Всемирную торговую организацию – очень трудный, сложный, дорогой, длительный и требовательный процесс, о чём свидетельствует 14-летний период переговоров Казахстана с ВсемирнойТорговойОрганизацией. Данныйпроцессподразумеваетизменениетарифовиинструментов торгового регулирования, грамотную и своевременную политику поддержки отечественного производителя, включая регулирование сельского хозяйства.[1]
Основная цель ВТО - либерализация мировой торговли путем ее регулирования тарифными методами с последовательным снижением уровня импортных пошлин, устранением различных нетарифных и иных препятствий в международном обмене товарами и услугами. Однако не всегда и не всем вхождение в ВТО приносит процветание, поэтому желающим необходимо определиться с тем насколько ожидаемый эффект перевесит негативные последствия членства в организации.
Несомненно, что, вступая в ВТО, Казахстан наделся получить определенный набор преимуществ от членства в этой глобальной мировой торговой организации. Но существуют и определённые опасения, как повлияет присоединение к ВТО на внутренний рынок товаров и услуг и как в целом сложится. Присоединение Казахстана к ВТО является неотъемлемым шагом на пути интеграции в мировое сообщество в качестве полноправного участника многосторонней торговой системы и вывода законодательства республики на современный международный уровень. Став участником ВТО, Казахстан имеет полное право поставлять свою продукцию на внешний рынок, без переплаты
25
определенных налогов, которые существуют сегодня. Также начнут развиваются дружеские, взаимовыгодные отношения между Казахстаном и странами-участницами. [2]
В настоящее время Казахстан имеет много положительных моментов после вступления в ВТО. После вступления в ВТО Казахстан признан страной с открытой рыночной экономикой,
интегрированной в мировое хозяйство и мировые структуры, содействующие ее развитию, он автоматически получил в отношениях со всеми странами-членами организации режим наибольшего благоприятствования.
В связи с большой вовлеченностью республики в мировой экспорт нефти, нефтепродуктов, природного газа, электроэнергии и угля для Казахстана большое значение в ВТО имеет условие ведения торговлимеждуучастникамиВТОнанедискриминационнойоснове. ВступлениевВТОдалаКазахстану ряд преимуществ в области лицензирования экспорта, стандартов, применения антидемпинговых и компенсационных пошлин, и в целом будет способствовать росту внешнеэкономической активности государства.
От расширения вследствие более эффективной конкуренции на рынке ассортимента и качества товаров и услуг, снижения их цены должны выиграть казахстанские потребители. Снижение цен будет касаться не только готовых импортных товаров и услуг, но и отечественных, в производстве которых используютсяимпортныекомпоненты. Вместестемпроизойдутсоответствующиеизменениявобъемах и структуре потребления, которое будет приближаться к стандартам развитых стран. Повышение платежеспособного спроса положительно будет сказываться на росте производства, свидетельствовать об улучшении социально-экономического положения населения. [3]
Для производителей потенциальные выгоды будут связаны с получением облегченного доступа к мировымрынкамтоваров, услуг, капиталов, международно-признанныхправдлязащитынациональных экономических интересов на этих рынках.
Происходит снижение коммерческих рисков - за счет установления более стабильного режима торговли, а также уменьшения транспортных затрат - вследствие гарантирования свободы транзита товаров по территории стран-членов ВТО. Все это, в общем, будет содействовать снижению себестоимости казахстанской продукции.
Создаютсяцивилизованныеусловияконкуренцииипрозрачногоправовогополястимулируетобщее ускорение структурных реформ и дает толчок для создания конкурентоспособной экономики. Этому способствует приведение национального законодательства (в частности, в сфере налогообложения, таможенного регулирования, стандартизации и сертификации, регулирования сферы услуг, конкурентной политики, охраны интеллектуальной собственности) в соответствие с нормами и правилами ВТО.
Перспективы инвестиционного климата в связи с вступлением Казахстана в ВТО будут положительными. Приток иностранных инвестиций в экономику страны увеличится в силу таких факторов, как общее улучшение имиджа страны, открытости экономики Казахстана, улучшения законодательной базы, повышение прозрачности инвестиционных процедур, облегчение доступа на внутренний рынок зарубежных финансовых институтов, развитие фондового рынка. Инвестиционные потоки, несомненно, приведуткразвитиюотечественногопроизводства, послужатмощнымисточником обновленияпроизводстваиэкономическогоростастраны, способствуютмодернизациипромышленного производства, росту экспорта, привлечению новых технологий и росту рабочих мест, повышению уровня квалификации местных специалистов. [4]
Вступление Казахстана в ВТО также имеет свои плюсы и минусы. Сторонники вхождения утверждают, что в этом случае у казахстанских предприятий появятся стимулы для повышения эффективности производства, будет способствовать развитию внутреннего рынка новых технологий, что, в свою очередь, позволит отечественному производству стать конкурентоспособным на мировом рынке.
Ускоренное развитие получают отрасли, выпускающие конечную продукцию с высоким уровнем наукоемкостиидобавленнойстоимости, высокойисреднейтехнологичностью. Ростпроизводстватакой продукции может поддерживаться только выходом Казахстана на внешний рынок, который компенсирует «узость» внутреннего рынка и ограниченность внутреннего спроса. В результате расширения присутствия передовых технологий, товаров, услуг и инвестиций на внутреннем рынке, внедрения международных стандартов качества создаются благоприятные условия для повышения качества и конкурентоспособности национальной продукции.
Членство в ВТО обеспечит Казахстану выход в унифицированное международное правовое пространство, которое создаст всем экспортерам и импортерам стабильные и предсказуемые условия деятельности. Казахстан может реально рассчитывать на получение права участия в разработке норм,
26
регулирующих мировую торговлю, руководствуясь национальными интересами. Кроме того, появится возможность доступа к оперативной информации во внешнеэкономической политике и намерениям правительств стран-участниц ВТО, что позволит вырабатывать более эффективную торговую Членство Казахстана в ВТО не является самоцелью и не может быть достигнуто любой ценой. Оно должно отвечать задачам экономического развития страны, содействовать успешному продвижению реформ и более глубокой интеграции Республики Казахстан в мировую экономику и торговлю.
Но все же, участие Казахстана в ВТО привело к:
условия членства обеспечивают более благоприятные, чем в настоящее время, условия для доступа российских товаров и услуг на внешние рынки;
позволяют устранить их дискриминацию на этих рынках, приведут к безусловному наделению Казахстана всеми правами, которыми обладают другие члены ВТО.
Казахстан имеет равные со странами ВТО возможности по защите своих торгово-экономических интересов в рамках многостороннего механизма разрешения торговых споров. [5]
Встаетвопросо завершениивыработкиконсолидированнойпереговорнойпозициинашейстраныпо всей проблематике Всемирной торговой организации. Речь идет как о разумном учете запросов наших партнеров по переговорам, так и об урегулировании имеющихся проблем в доступе казахстанских товаров и услуг на рынки членов ВТО.
Условия присоединения по всем параметрам (тарифы, доступ на рынок услуг, обязательства в области сельского хозяйства и др.) основались на реальном положении в казахстанской экономике, обеспечивать необходимую защиту национальных производителей при сохранении адекватной конкурентной среды.
Мнения многих экспертов на счет присоединения Казахстана к ВТО разделились, но мое мнение на счет присоединения к ВТО Казахстана нейтральная. Да присоединение принесло много плюсов для нашей развивающейся экономики, но также есть и множество отрицательных качеств:
В долгосрочной перспективе присоединение Казахстана к ВТО будет оказывать положительное воздействие на ход экономических реформ, будет способствовать структурной перестройке экономики, ориентированной на более активное включение в международное разделение труда. Кроме того Казахстан имеет продукций тех отрасли сфер которые могут быть востребованы в международном рынке. И при правильном использований инвестиций, те сферы повысят свое качество и производительность. Таким образом пусть и при отрицательных аспектах, республика не потерять свою значимость. И при правильном балансирований сил каждой стороны, Казахстан может увидеть постепенный подъем к рядам передовых стран. В долгосрочном аспекте все это выглядит с положительной стороны
Но также и имеется отрицательные стороны в долгосрочной перспективе:
При не правильном балансировке продукцию национального производства и импортированных товаров, может сломаться экономика национального рынка, что приведет к зависимости рынку других стран. Это в своем роде приведет монополию к отношению Казахстану. Что также может привести к разрушению промышленности, и к росту безработицы и нищеты. И увеличит разрыв между высокоразвитыми и развивающимися странами. И к тому же снижение доли импорта может привести к усугубленным отношениям с другими странами.
Список использованной литературы:
1.Kazakhstan's WTO Accession Providing a Gateway to the World. http://www.edgekz.com
2.Плюсы и минусы вступления РК в ВТО.http://www.group-global.org
3.Сергеев Ф. Что произойдет после того, как Казахстан вступит в ВТО?http://kazakh-zerno.kz
4.«Негативные последствия вступления в ВТО заметны и бесспорны»http://wto-inform.ru/~E4AtU
5.Chang, Ha-Joon (Cambridge University, UK): Kicking Away the Ladder: How the Economic and Intellectual Histories of Capitalism Have Been Re-Written to Justify Neo-Liberal Capitalism, paecon.net/PAEtexts/Chang1.htm
КӘСІПОРЫННЫҢ МАРКЕТИНГТІК СТРАТЕГИЯСЫНЫҢ МӘНІ МЕН МАЗМҰНЫ Жумали Әдемі.,
205 топ студенті , «Менеджмент» мамандығы
Ғылыми жетекші: Тұралбай Т.Т.
Халықаралық бизнес және коммуникация колледжі
Кәсіпорынныңтабыстыболуынақарамастан, маркетингбойыншажоспарыболуыкерек. Біріншіден, осылайша болашақта кездесетін проблемалар мен қиындықтарды анықтауға болады, сондықтан дұрыс
27
шешім қабылдауға болады. Екіншіден, мүмкіндіктерді пайдалануға үздік дайындық қамтамасыз етіледі. Үшіншіден, маркетинг жоспары тәуекелдердің екі негізгі түрін тануға және дұрыс бағалауға көмектеседі: ішкі, ол бақыланатын яғни баға - жарнама және сатумен айналысатын қызметкерлердің штаты, және сыртқы экономикадан, бәсекелестіктен және нарықтағы үрдістерден тұратын - кәсіпорынның бақылауынан тыс тұрғандардың барлығы.
Кез келген кәсіпорынның ұзақ мерзімді тиімді жұмысы оның экономикалық өсуі мен дамуы, адами капиталды және басқа да ресурстарды неғұрлым жақсы іске асыруға мүмкіндік беретін стратегиялық бағдарлардың дұрыс таңдауымен айқындалады. Стратегия кәсіпорынның тұрақты экономикалық өсуі мен дамуын, ол өндіретін өнімдер мен көрсетілетін қызметтердің бәсекеге қабілеттілігін арттыруды қамтамасыз етуі тиіс.
Стратегиялық басқарудың ең басты міндеті ұйымның оның қоршаған ортасымен динамикалық өзара іс-қимылын орнату және қолдау болып табылады, оған кәсіпорынның өнімін сатып алушыға беру есебінен қол жеткізіледі.
Стратегия - бұл кәсіпорынның негізгі ұзақ мерзімді мақсаттары мен міндеттерін анықтау және осы мақсаттарға жету үшін қажетті ресурстарды бөлу мен іс-қимыл бағытын бекіту.
Қазіргі уақытта бизнес саласындағы стратегия бұл:
Кәсіпорынның ұзақ мерзімді мақсаттарына қол жеткізу бойынша ұйымдастыру-экономикалық шаралар жүйесі;
Ұйымның мақсаттарын, мүмкіндіктерін және қызметкерлердің мүдделерін келісуді қамтамасыз ететін кәсіпорын қызметінің бас бағыты;
Негізгімақсатқақолжеткізуүшінпроблемаларменресурстардыңбасымдықтарынайқындайтын іс-қимылдар бағдарламасы (стратегиялық жоспар) ;
Кәсіпорынның бәсекелестік артықшылықтарына қол жеткізу бойынша тиімді іскерлік тұжырымдама;
Мақсаттарға қол жеткізу құралы және кәсіпорынның бәсекелестік артықшылықтарына қол жеткізу бойынша тиісті саясатты әзірлеу;
Мақсаттар қою және оларға қол жеткізу бойынша тиісті саясатты әзірлеу;
Бәсекелестік күресте артықшылық беретін идея;
Кәсіпорын қызметін басқару тәсілдерінің жүйесі;
Кәсіпорын жұмысы үшін перспективалы бағдарлардың жиынтығы.
Маркетингтік стратегия-бұл орта мерзімді және қысқа мерзімді кезеңнің міндеттерін тиімді іске асыруға мүмкіндік беретін стратегиялық шешімдерді әзірлеу.
Игорь Ансофф стратегиясының бірнеше ерекшелігі бар:
Стратегияны әзірлеу процесі қандай да бір дереу әрекетпен аяқталмайды. Әдетте ол кәсіпорынның позицияларының өсуі мен нығаюын қамтамасыз ететін жалпы бағыттарды белгілеумен аяқталады.
Тұжырымдалған стратегия стратегиялық жобаларды, іздеу әдістерін әзірлеу үшін пайдаланылуы тиіс. Стратегияның іздеудегі рөлі біріншіден, белгілі бір мүмкіндіктерге назар аудару, екіншіден, стратегиямен үйлеспейтін барлық қалған мүмкіндіктерді жою.Бұл стратегияның қажеттілігі, оқиғаның нақты барысы ұйымды қалаған дамуға алып келгенде ғана болмайды.
Бүгінде кәсіпорынның бәсекеге қабілеттілігінің негізгі қағидасы тек маркетингтің көмегімен ғана тұтынушы қажеттілігін қанағаттандыру арқылы пайда табуға бағытталу болып табылатын өндірістік стратегияны әзірлеудің негізі болып табылады. Осыған орай маркетинг кәсіпорынға тәжірибеде дәлелденген шаруашылық қызметтің оң нәтижесіне ие болу рецептерін береді. Қазіргі таңдағы бәсекелестік күрес жағдайында өз қызметінде маркетингтік тәсілді шығармашылық түрде қолданып, өзгермелі жағдайға бейімделудің жаңа тәсілдерін іздеуге қабілетті кәсіпорындар ғана өмір сүре алады.
Стратегияны қалыптастырудың үш үлгісі бар:
Бірінші модель жоспарлы деп аталады. Ол стратегияның әзірленуін жоспар жүйесінде өзінің материалдықіскеасуынбілдіретінтолықсаналыжәнебақыланатынойлаупроцесіретіндеқарастырады. Көбінесемұндаймодельдіңкөмегіменұйымныңқоршағанортадағыбелгілібіржағдайынақолжеткізуге бағытталған стратегиялардың нұсқалары әзірленеді, мысалы, бірігу, сіңіру, әртараптандыру және т. б. мұндай стратегияларды басшы олардың жұмысын басты ұйымдастырушы ретінде әрекет ететін жоспарлаушылар - мамандар әзірлейді;
Стратегияны қалыптастырудың екінші моделі кәсіпкерлік ретінде сипатталады. Оған сәйкес бұл процесс бизнес түрінің логикасын терең түсіну және жағдайды жақсы білу негізінде көшбасшының, әдетте кәсіпкердің басында жарты саналы түрде жүзеге асырылады. Бұл оған проблеманың өз пайымын
28
және оны шешу жолдарын қалыптастыруға және болашаққа ілгерілетуге мүмкіндік береді. Бұл ретте болашақты көрудің жеке және бейресми сипаты оған икемділік пен жемісті береді;
Маркетингтік стратегияны таңдау туралы шешім қабылдаған кезде кәсіпорында диаграмманың көмегімен мақсаттарды реттеу және бағалау, шешу қажет міндеттерді қарастыру және оларды орындау тәртібімен орналастыру үшін көмектесетін бірқатар әдістер қолданылады:
1."мақсаттарды бағалау" диаграммасы”;
2.мәселені анықтау матрицасы;
3.әсерді тексеру парағы;
4.сатып алушыларға тәуелділік дәрежесін бағалау;
5.жеткізушілерге тәуелділік дәрежесін бағалау;
6.күштер өрісін талдау;
Ұйым үшін тиісті мақсаттарды анықтау табысты стратегияны әзірлеу үшін кілт болып табылады. Мақсаттар проблемаларды шешуге шоғырланбауға, шамадан тыс шектеулі болмауға тиіс. Барлық мақсаттар ақылға қонымды SMART болуы керек. Оларды сипаттау үшін ағылшын сөздерінің бірінші әріптерінен аббревиатуралар қолданылады: (Specific - нақты, Measurable-өлшенетін, Achievble - қол жетімді, Relevant - мүмкіндіктерге сәйкес, Timed - уақыт бойынша шектеулі). Сондай-ақ, мақсаттар оларға қол жеткізу үшін жұмыс істейтін адамдарға нақты көрінуі тиіс.
"Күштер өрісін талдау" әдісі өзгеріске "қарсы" және "қарсы" әрекет ететін күштердің ұйымда болу идеясын көрсетеді. Бұл әдіс қойылған мақсаттарға жету үшін қажетті өзгерістерді жүргізуге көмектесетін немесе оған кедергі келтіретін күштерді анықтауға көмектеседі. Өзгерісті қолдайтын немесе көтермелейтін барлық күштерді анықтауға және олардың салыстырмалы шамасын бағалауға тырысу қажет.
Өзгерістерге жұмыс істейтін күштер (немесе активтер) жаңа заңдарды; экономикалық саясаттағы өзгерістерді; нарықтың жаңа мүмкіндіктерін; тұтынушылардың күтудегі өзгерістерді қамтуы мүмкін.
Маркетингтік стратегияны таңдау кезінде қолданылатын әдістердің бірі "мақсаттарды бағалау" болып табылады.
Мақсаттар жақсы жағдайға көшу тәсілі болып табылады, ал стратегиялар-қозғалыстың негізгі бағыттары.
Басқаәдіссоққысынақпарағы. Тексерудіңбұлтүріәркезеңдежоспарланғанқадамдарменықтимал қиындықтарды талдауды қамтиды. Бұл жоспарланған мәселелерді қалай шешуге болатынын көрсететін «жоспарлы форсайт» нысаны[6].
Сонымен стратегияны таңдау кезінде мақсаттар мен міндеттерді түрлі факторлардың әсер етуімен, талдау жасала отырып, зерттеле келе белгіленеді. Қазіргі және болашақ шындық арасында көпір құру үшін мақсаттарды тұжырымдау керек. Мақсаттар жақсы жағдайға көшу тәсілі болып табылады, ал стратегиялар-қозғалыстың негізгі бағыттары.
Қолданылған әдебиеттер:
1.А.Қ. Мейірбеков, К. Ә. Әлімбетов, Кәсіпорын экономикасы: Оқу құралы/ Алматы, Экономика 2013.
2.Д. Қ. Илиясов, Маркетинг: Теориясы мен практикасы: Оқу құралы/ Алматы, ҚУ 2012.
3.С.Р. Есімжанова, Маркетинг: Оқу құралы/ Алматы ЭКО 2015.
4.Я. Әубәкіров, М. Есқалиев, Экономикалық теория негіздері: Алматы, Эверо 2015.
ЖАҢА ТЕХНИКАНЫ ЕНГІЗУДІҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТИІМДІЛІГІ
Курванжан Д.,
205 топ студенті , «Менеджмент» мамандығы
Ғылыми жетекші: Тұралбай Т.Т.
Халықаралық бизнес және коммуникация колледжі
Экономикалық дамуға көптеген факторлар әсер етеді, олар табиғи ресурстардың саны мен сапасы, қолдану мүмкіншілігі, негізгі капиталдың көлемі мен сапасы, технологияның дәрежесі, жаңа техниканы қабылдау жүйесі, еңбек ресурстарынның кәсіптілік дәрежесі, оның ғылыми және мамандану сипаттамасы, өндірілген өнімге сұранысты арттыру және қолдана білу, ұлттық басқаруда бар ресурстарды тиімді қолданып өте көп мөлшерде сапалы өнім өндіре білу.
Экономикалық дамуды қамтамасыз ету үшін әр инновация мынадай инновациялық циклдың кезеңдерінен өтеді, атап айтқанда инновациялық шешім қабылдау, жаңа енгізулердің жұмысын түсіне білу, инновациялардың диффузиясы, осы диффузиялардың әсерінен келген әлеуметтік-эконмикалық
29
жүйедегі өзгерістер, жаңа енгізулермен айырбас.Топты болжауларда өндіруші инфраструктуралардың ғылыми-техникалық дамуының басты мәселесі көптеген енгізіліп отырған жаңалықтарды ретке келтіру. Бұларды бірнеше кезеңде жүзеге асыру нәтижесінде көруге болады, басымдықтың ішкі орналасуы, жаңалықтарға әсер етушіфакторларға талдау, жаңа енгізулерді сату мүмкіншілігі.
ҚР Президентінің халыққа 01.03.2017 жылғы жолдауында былай делінген: «Біз ндустриалдыинновация стратегиясын жүзеге асыруды бастадық, бұл экономиканың әртараптануы, яғни болашаққа арналған бағдарлама».
Біз бәсекеге қабілетті және осы бәсекелестікті әлдеқайда жоғарылытатын экономикалық потенциалға ие басымдықты саланы таңдадық, мұнымен біз Қазақстандық кластерлікті дамыту жүйесінің бастамасын құраймыз деп білеміз.
Біз жаңа технология мен жаңа экономика әлеміне жетелейтін ұлттың инновациялық жүйені экономикалық даму мақсатында қолдануды бастадық.
Біздің стратегиялық алға қойған мақсатымызбәсекеге қабілетті елдердің қатарына қосылу. Сондықтан мемлекет пен жеке секторлар бір-бірімен екі жақты сенімділік пен табысқа негізделген жақсы қатынаста болу керек.
ҒТП-ң ресурстық әсері халық шаруашылығындағы тапшы өнімдердің орнын басады және бұрын қолданбаған өнімді ұсынады. Оның көрсеткіштері жұмысшылар еркіндігі, шикізаттарды және тапшы материалдарды үнемдеу, әрі халық шаруашылық айналымына жаңа ресурстар енгізу. Мұның бәрі ҒТП- ң экологиялық тиімділігімен тығыз байланыстықоршаған ортаның өзгеруі.
ҒТП-ң әлеуметтік әсеріол жұмыс күшінің жеке шығармашылығын қолдануына және адамның жанжақты дамуына әлдеқайда ыңғайлы шарт жасалуымен ерекшеленеді. Бұл еңбекті қорғау, өте ауыр жұмыстарды қысқартуда, жұмысшылардың мәдени дәрежесін көтеруде т.б. көрінеді. Бұл атап өтілген түрлердің қанша тұратынын санау мүмкін емес. Бұған қоса жеке алғанда қоғамдық еңбек үнемін құрылымдық, ресурстық, экологиялық және әлеуметтік тиімділікті санауға болады.
ҒТП-ң экономикалық әсері барлық ғылыми-өндірістік циклының нәтижесінің бағасын анықтайды. ҒТП-ға жұмсалған қаржы-әр уақыт аралығында жұмсалған шығындар және жаңалықтарды енгізумен байланысты капитал салымдарын айтамыз.
Бұл шығындарға жататындар:
-ҒЗЖ және ТКЖ, эксперименттік, технологиялық, жобалық жұмыстар; -Өндірісті меңгере білу және тәжірибе үлгілерін ары қарай дамыту. -құрал-жабдықтарды алу, жеткізу, монтаждау; -ғимараттарды салу құны; -айналым құралдарының толығуы;
-ресурстық-экологиялық залалдардың алдын алу; -теріс әлеуметтік салдарды болдырмау;
-кадрлардың толығуына байланысты әлеуметтік инфраструктура құру Үрдістік инновация - бұл жаңа технологияны меңгеру және барлық өзгерулерді қабылдай алу.
Жаңалықтардың кезеңдері бойынша инновациялар бұрын ешқашанда не біздің жерімізде не шет елде болмаған принципиалды жаңа және құрама жаңа енгізулер болып бөлінеді. Өнімнің, технологияның принципиалды жаңа түрі ең басты үлгі болып табылады, осының негізінде ғана басқа имитацияларды көшірмені алуға болады.
Инновация-имитацияның ішінен нарыққа жаңа өнім енгізу, техника мен технологияны жаңа салаларға қолдану түрінде көрінеді айыра алады. Сонымен қатар жаңа енгізулер толықтырушы, алмастырушы, ығыстырушы болып табылады .
Инновацияның өмірлік циклі жаңалықтарды құрауда байланысты процесстер енгізеді. Инновацияның өмірлік циклі идеясының туу кезеңімен оны толығымен алып тастау кезеңімен анықталады.
Инновация өзінің өмірлік циклында мынадай бірнеше кезеңнен өтеді:
-қажетті көлемді жасау үшін, ғылыми-зерттеушілік және тәжірибе-құрастырушылық жұмыс жасалу керек.
-өсу ( өндірісті меңгерумен қатар,өнімді нарыққа шығару);
-даму (сатудың көлемін ұлғайту);
-нарықты толықтыру (өнімнің ең жоғарғы дәрежеде өндіру және сату);
-құлдырау (өнімнің нарықтан шығуы).
Біріншікезең-жаңалықтыңенуі-әлдеқайдаеңбеккөпжұмсалатынжәнекүрделіболыптабылады. Дәл осы кезде өндіру үрдісін меңгеру үшін жұмсалатын шығын өте жоғары және жаңа өнімнің тәжірибедегі
30