книги / Метод конечных элементов для решения электротехнических задач
..pdfа объемный интеграл
|
T |
|
|
R |
|
Rb |
|
T |
R |
||
|
d N |
du |
|
|
d N |
|
du |
|
|
||
|
|
|
|
|
dV 2 Lz |
|
|
|
|
rdr . |
|
dr |
dr |
dr |
|
dr |
|||||||
V |
|
|
0 |
|
|
Выражение
Ra
N T a g I dV 2 Lz N T a g I rdr .
V |
0 |
(6.41)
(6.42)
С учетом полученных выражений уравнение (6.32) можно записать как
Rb |
|
T |
du |
R |
|
|
|
|
Ra |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
d N |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
T |
|
|
|
|
|
|
|
I |
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
dr |
|
rdr |
N |
|
au |
|
rdr |
|
||||||||||||||||||
|
dr |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
Ra |
T |
a g |
I |
rdr Rb N |
T |
duR |
0. |
(6.43) |
|||||||||||||||||||||||
|
N |
|
|
|
|
dr |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
После аналогичных преобразований уравнения (6.33) получим |
||||||||||||||||||||||||||||||||
Ra |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Rb |
|
|
|
|
|
T |
|
|
I |
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
du |
|
|
|
||||||||||
|
|
|
T |
|
|
|
|
|
|
R |
|
|
|
|
|
|
d N |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
N au |
|
rdr |
|
|
|
|
|
dr |
|
rdr |
|
|||||||||||||||||||||
|
dr |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
Ra |
T |
a g |
R |
rdr Rb N |
T |
duI |
|
|
0. |
(6.44) |
|||||||||||||||||||||
N |
|
|
|
|
|
dr |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Неизвестные функции uR и uI |
в уравнениях (6.43) и (6.44) оп- |
|||||||||||||||||||||||||||||||
ределяются соотношениями: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
uR |
|
|
|
N |
|
|
|
|
; uI |
N |
|
|
. |
|
(6.45) |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
U R |
|
|
|
U I |
|
|
|
||||||||||||||||||
Производные по радиусу от uR |
и uI |
|
находятся следующим об- |
|||||||||||||||||||||||||||||
разом: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
duR |
|
d N |
U R |
|
d N |
U |
R |
|
; |
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
dr |
|
|
|
|
|
|
dr |
|
|
|
|
dr |
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
81
duI |
|
d N U I |
|
d N |
U |
I |
|
. |
(6.46) |
dr |
dr |
|
|
||||||
|
|
dr |
|
|
|
Функции формы N одномерного симплекс-элемента имеют вид
|
|
Rj r |
|
r R |
|
||
|
|
|
|
, |
(6.47) |
||
(e) |
|
(e) |
|||||
N Ni |
N j |
|
|||||
|
|
|
|
|
i |
|
|
|
|
|
L |
|
L |
|
|
где L(e) Rj Ri – длина конечного элемента.
Для одномерного симплекс-элемента матрица градиентов запишется как
|
d |
|
|
|
|
dNi |
dN j |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
B |
|
|
|
|
|
(e) 1 |
1 . |
(6.48) |
|||||
dr |
Ni |
|
N j |
|
|||||||||
|
|
|
|
|
dr |
dr |
L |
|
|
|
|
||
В пределах одного проводника g R const |
и g I const . |
|
|||||||||||
|
|
T duR |
|
|
T duI |
|
в уравнениях (6.43) |
||||||
Выражения Rb N |
|
dr |
|
и Rb N |
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
dr |
|
|
|
|
|
и (6.44) используются для аппроксимации условия бесконечной границы, которое можно записать в виде граничного условия Роби-
на [8–11]
du |
|
1 u , |
(6.49) |
dr |
|
|
|
где – расстояние от проводника до границы области, на которой задано условие бесконечной границы ( Rb ).
Тогда для компоненты uR можно написать
b |
T duR |
|
R |
T |
|
|
T |
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
b |
|
|
|
|||||
R |
N |
|
dr |
|
|
N |
N U R |
|
N |
N U R |
|
. (6.50) |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Аналогичноевыражениеполучаетсяидля второй компоненты uI . Уравнения (6.43) и (6.44) с учетом выражений (6.45), (6.46),
(6.48) и (6.49) запишутся следующим образом:
82
Rb |
|
B T B |
rdr |
|
U R |
|
Ra |
|
a |
|
N |
T N rdr U I |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ra |
|
|
|
|
a |
|
T |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
T |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
r Rb |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
I |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R |
|
|
|
|
|
|
|
(6.51) |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
N |
|
rdr g |
|
N |
|
|
N U |
|
|
|
|
|
0; |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ra |
|
a |
N T N rdr U R |
|
Rb |
|
B T B |
rdr U I |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ra |
|
|
|
|
a |
|
T |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
T |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
r Rb |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
I |
|
|
|
|
|
|
|
(6.52) |
||||||||||||||||||||
|
|
|
N |
|
rdrg |
|
N |
|
|
N U |
|
|
|
|
|
|
0. |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Уравнение (6.34) с учетом (6.45) запишется как |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
a N dS U I dS a g I dS a I R . |
|
|
|
|
(6.53) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
SC |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
SC |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
RC |
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
||||
С учетом того, |
|
что |
|
|
|
|
|
|
N |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
N |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dS U I |
|
|
|
|
|
|
|
|
rdr U I |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
SC |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ra |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
и a g I dS a g I 2 rdr |
2 a |
|
|
|
a |
|
|
g I |
, получим |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
SC |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
Ra |
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
I R . |
|
|
|
|
(6.54) |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
N rdr U I |
|
|
|
1 |
R 2 g I |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Аналогичным образом преобразуется уравнение (6.35): |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
Ra |
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
a |
|
|
|
|
|
|
a I I |
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
(6.55) |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
N rdr U R |
|
|
|
|
1 |
|
|
R |
2 g R |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
В результате замены интегрирования по всей области на сумму интегралов по конечным элементам получим систему алгебраических уравнений:
|
k (e) |
U R |
|
|
a |
k (e) |
U I |
|
k (e) |
U R |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
(e) |
|
|
a k (ge) g I 0 ; |
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
(6.56) |
83
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
(e) |
|
|
|
k (e) |
|
|
|
U R |
|
|
|
|
k (e) |
U I |
|
|
|
k (e) |
|
|
|
U I |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 ; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a k (ge) |
g R |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(6.57) |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
I |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
a |
|
|
a |
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k (e) |
|
|
U I |
|
|
|
|
|
R 2 g I |
|
|
I R |
; |
|
|
(6.58) |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
(e) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
I |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
a |
|
a |
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
k (e) |
|
U R |
|
|
|
|
|
|
R |
2 g R |
|
I R , |
(6.59) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
(e) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|||
где k (e) |
B T B rdr ; |
|
|
k (e) |
|
N T N rdr ; |
|
|
k (Ie) N rdr ; |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
L( e ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
L( e ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
L( e ) |
|
|||
k (e) |
N T |
N r Rb ; k (e) |
|
|
|
|
N |
|
T rdr . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
g |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
L( e ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Определим локальные матрицы коэффициентов. |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Поскольку r Ni Ri N j Rj |
|
и |
|
|
|
L1a L2b dr |
|
a!b! |
|
|
|
L(e) , то |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
a |
b 1 ! |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
L( e ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
(e) |
|
|
|
|
T |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
1 1 Rj |
Ni Ri N j Rj |
dr |
|
||||||||||||||||||||||
k |
|
|
|
B |
|
|
|
B rdr |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
L(e) |
2 |
|
1 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
L( e ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 Ri |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
1 L(e) Ri |
|
Rj |
|
RСр |
1 |
|
|
1 |
; |
|
|
|
(6.60) |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
L(e) |
2 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
(e) |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
L |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
k (e) |
|
|
|
N T |
N rdr |
|
|
|
|
2 |
r |
|
|
|
Ni N j r |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
Ni |
|
|
|
dr |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
r |
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(e ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( e ) |
N j Ni r N j |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
L |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
L |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ni3 Ri |
Ni2 N j Rj |
|
|
Ni 2 N j Ri Ni N j 2 Rj |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
dr |
|
||||||||
|
|
|
( e ) |
|
|
|
|
|
|
N j Ri |
Ni N j |
Rj |
|
|
Ni N j |
|
Ri N j |
|
Rj |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
L |
Ni |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(e) |
|
|
|
3Ri |
|
|
Rj |
|
|
Ri |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
L |
|
|
|
|
|
Rj ; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(6.61) |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
12 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ri |
Rj |
|
Ri |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3Rj |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
84 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k (ge)
L( e )
N T rdr |
N |
r |
|
|
|
i |
rdr |
||
|
L( e ) N j r |
L( e ) |
L(e) 2Ri Rj
6 Ri 2Rj
Ni2 Ri Ni N jNi N j Ri N j 2
.
Аналогичным образом определяется
Rj dr
Rj
(6.62)
(e) |
|
L(e) |
|
||
k I |
N rdr |
|
2Ri Rj |
Ri 2Rj . |
|
6 |
|||||
|
L( e ) |
|
|
На правой границе расчетной области матрица k (e)
лится как
(e) |
T |
r R |
j |
N |
|
|
Ni |
N j |
|
r Rj |
|
||
k |
N N |
|
|
i |
|
|
|||||||
|
|
|
|
N j |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
0 0 |
0 1 |
|
|
0 |
0 |
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
||
|
|
1 0 |
1 1 |
|
|
0 |
1 |
|
|
|
|
(6.63)
опреде-
(6.64)
В результате решения сформированной системы уравнений в каждом узле расчетной области вычисляются реальные и мнимые
составляющие комплексной амплитуды магнитного |
потенциала |
и комплексной величины g . |
|
Плотность тока Js определяется по формуле |
|
Js i g . |
(6.65) |
После этого значение комплексной величины плотности тока в проводнике в узлах конечных элементов находится из выражения
J Js i U . |
(6.66) |
85
6.3.Решение двухмерной магнитодинамической задачи
сиспользованием симплекс-элемента
Рассмотрим двухмерную магнитодинамическую задачу, аналогичную той, что была представлена в подразд. 5.3, но при условии протекания по токопроводящим жилам переменного тока заданной частоты (см. рис. 5.6).
Уравнение (6.19) для магнитного потенциала в двухмерной постановке запишется как
|
2 |
|
|
2 |
|
A |
|
J |
|
0 , |
(6.67) |
|
Az |
|
Az i |
|
|||||||
x2 |
y2 |
a z |
a |
|
s |
|
|
где Az – проекция комплексной амплитуды векторного магнитного потенциала на ось z .
Уравнение (6.67) с переходом к переменной G преобразуется к виду
|
2 |
|
|
2 |
|
A |
i |
G |
0 . |
(6.68) |
|
Az |
|
Az i |
|||||||
x2 |
y2 |
a z |
a |
|
|
|
Уравнение (6.68) необходимо дополнить уравнениями для заданных величин тока в проводниках. Ток в проводнике определится по формуле
I |
J ds i Az i aG ds , |
(6.69) |
SC |
SC |
|
где SC – площадь поперечного сечения проводника. Комплексные величины запишем в алгебраической форме:
|
A |
R |
iA |
I |
|
R |
iG |
I |
|
I |
R |
iI |
I |
. |
(6.70) |
A |
|
|
; G G |
|
|
; I |
|
|
|||||||
z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Врезультате подстановки выражений (6.70) в уравнения (6.68)
и(6.69) и после разделения реальной и мнимой частей получим следующую систему уравнений:
2 AR |
|
2 AR |
|
|
AI |
GI 0 ; |
(6.71) |
x2 |
|
y2 |
|
a |
a |
|
|
86
|
|
AR 2 AI |
2 AI |
|
GR |
0 ; |
(6.72) |
|
a |
x2 |
y2 |
a |
|
|
|
a AI aGI ds a I R ; |
|
(6.73) |
|||||
SC |
|
|
|
|
|
|
|
a AR 0GR ds a I I . |
|
(6.74) |
|||||
SC |
|
|
|
|
|
|
|
Рассмотрим применение метода Галёркина к уравнению (6.71):
T |
2uR |
2uR |
au |
I |
a g |
I |
(6.75) |
|||
N |
|
x |
2 |
y |
2 |
|
dV 0 , |
|||
V |
|
|
|
|
|
|
|
|
где u и g – приближенные решения.
Так же как и для одномерной задачи, необходимо преобразовать уравнение (6.75) в уравнение, содержащее только первые производные по x и y . Рассмотрим на примере координаты x . Первое
слагаемое в интеграле (6.75) преобразуется к виду
|
T 2uR |
|
|
|
|
|
T uR |
|
|
N |
T |
uR |
|
||||||||
N |
|
2 |
dV |
|
|
|
N |
|
dV |
|
|
|
|
|
dV . (6.76) |
||||||
x |
x |
x |
|
x |
|
|
x |
||||||||||||||
V |
|
|
|
|
V |
|
|
|
|
|
V |
|
|
|
|
||||||
По теореме Остроградского – Гаусса имеем |
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
T uR |
|
|
T uR |
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
N |
|
|
|
|
dV |
N |
|
|
lx dS , |
|
(6.77) |
|||||
|
|
|
|
x |
|
x |
|
||||||||||||||
|
|
V |
|
x |
|
|
|
|
|
Sb |
|
|
|
|
|
|
|||||
где Sb – |
площадь боковой поверхности объема V |
(см. рис. 5.2). |
При этом dV hdS и dSb hdL .
Аналогичные преобразования выполняем по координате y .
С учетом указанных преобразований уравнение (6.75) можно записать в виде
T uR |
|
uR |
|
|
N T uR |
|
N T uR |
|||||
N |
|
|
lx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
x |
y |
ly dL |
x |
x |
y |
y |
dS |
|||||
L |
|
|
|
S |
|
|
||||||
|
|
N T auI dS N T a g I dS 0. |
(6.78) |
|||||||||
|
|
S |
|
|
|
S |
|
|
|
|
|
|
87
Первый интеграл в уравнении (6.78) определяется следующим образом:
T |
uR |
|
uR |
|
|
T uR |
|
|
|||
N |
|
|
lx |
|
ly dL N |
|
dL , |
(6.79) |
|||
x |
y |
n |
|||||||||
L |
|
|
|
L |
|
|
|
где n – нормаль к боковой поверхности (нормаль к контуру L,
см. рис. 5.2).
Тогда уравнение (6.78) примет вид
|
|
N T uR |
|
|
|
|
N T uR |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
T |
|
|
|
|
|
|
|
I |
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
au dS |
||||||||||
x |
|
x |
|
|
|
y |
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dS N |
|
||||||||||||||||||||||||||||||
S |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
S |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N T a g I dS N T |
uR |
dL 0. |
|
(6.80) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
n |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
S |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
L |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
В результате аналогичных преобразований уравнения (6.72) за- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
пишем как |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
T |
|
|
|
R |
|
|
|
|
|
|
|
|
N |
T uI |
|
|
N T uI |
|
|
|||||||||||||||||||
N au |
|
dS |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
x |
|
|
|
x |
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
y |
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dS |
|||||||||||||||||||||||||
S |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
S |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N T a g R dS N T |
uI |
dL 0. |
|
(6.81) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
S |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
L |
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Неизвестные функции uR |
|
|
и uI в уравнениях (6.80) и (6.81) ап- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
проксимируются соотношениями: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
uR |
|
N |
|
|
|
|
|
|
; |
uI |
|
|
|
|
N |
|
|
|
. |
|
|
|
|
(6.82) |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
U R |
|
|
|
|
|
U I |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
Производные по координатам |
x |
|
и |
y |
от uR и uI определятся |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
следующим образом: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
duR |
|
d |
N U R |
|
|
d |
N |
|
U |
R |
|
; |
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
du |
|
|
|
|
d |
N |
U |
|
|
|
|
|
d N |
|
|
|
R |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
R |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
U |
|
|
; |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
dy |
|
|
|
|
|
dy |
|
|
|
|
|
|
|
dy |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
88 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
duI |
|
|
d N U I |
|
d N |
|
|
U |
I |
|
; |
||||||||||
dx |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(6.83) |
|||||||
du |
|
|
|
d |
N U |
|
|
|
d N |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
I |
|
|
|
||||||||||
|
I |
|
|
|
|
|
I |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
U |
|
. |
||||
dy |
|
|
|
dy |
|
|
|
|
dy |
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
В пределах одного проводника g R const и g I const .
|
T uR |
T uI |
dL в уравнениях (6.80) |
||
Выражения N |
n |
dL и N |
n |
||
L |
|
L |
|
и (6.81) используются для аппроксимации условия бесконечной границы, которое можно записать в виде граничного условия Робина [8–11]
du |
|
1 u , |
(6.84) |
dn |
|
|
|
где – расстояниеотцентракабелядограницыобласти (см. рис. 5.6).
Уравнения (6.80) и (6.81) с учетом выражений (6.82)–(6.84) запишутся следующим образом:
|
|
|
|
|
N T N |
|
|
|
N T N |
|
|
|
R |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dS U |
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
S |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N T N dS U I |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
S |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
a |
|
N T dS g I |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
1 N T N dL U R |
|
|
|
0; |
(6.85) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
S |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
L |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
N |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
T N dS U R |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
S |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N T |
N |
|
|
|
N T N |
|
|
|
|
I |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dS U |
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
S |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
T |
|
|
|
|
|
|
R |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
T |
|
|
|
|
|
|
I |
|
|
(6.86) |
|||||||||
|
|
|
N |
|
dS g |
|
|
|
L |
N |
N |
dL U |
|
|
|
|
0. |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
S |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
89
Уравнения (6.73) и (6.74) с учетом (6.82) запишутся следующим образом:
a N dS U I dS a g I dS a I R ; |
(6.87) |
|
SC |
SC |
|
|
a N dS U R dS a g R dS a I I . |
(6.88) |
SC |
SC |
|
Рассмотрим решение данной задачи на примере использования треугольных симплекс-элементов. Примем, что в пределах одного проводника и a являются постоянными величинами.
В результате перехода к сумме интегралов по конечным элементам получим систему алгебраических уравнений:
|
|
k (e) |
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
g |
0 |
|
|
|
|
||||||||
|
(e) |
|
|
|
U R |
|
|
|
k (e) |
|
U I |
|
|
|
|
k (e) g I |
|
|
; |
(6.89) |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 k (e) |
|
U R |
|
0 |
; |
|
|
|
|
|
(6.90) |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( g ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
k (e) |
|
|
a |
g |
0 |
|
|
|||||||||||||||||
|
(e) |
|
|
|
|
k (e) |
|
U R |
|
U I |
|
|
|
|
k (e) g R |
|
|
; |
(6.91) |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
k (e) |
|
U I |
|
0 |
; |
|
|
|
|
|
(6.92) |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( g ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
a k (Ie) U I a SC g I a I R ; |
|
|
|
|
(6.93) |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
(e) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
a k (Ie) U R a SC g R a I I |
, |
|
|
|
|
(6.94) |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
(e) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
где k (e) |
|
|
B T B |
|
dS ; |
|
k (e) |
|
|
N T N dS ; k (e) |
|
|
N T dS ; |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
g |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
S( e ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
S( e ) |
|
|
|
|
|
|
|
S( e ) |
|
|
|
|||
k ( g ) |
|
N |
T N dL |
; k (e) |
|
|
N dS . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
I |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
L( g ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
S( e ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
90