Латинский язык / Соболевский С.И. Хрестоматия для переводов с латинского языка на русский
.pdf52.
1. Nullis vitiis desiint pretiösa |
nomina |
(PL Ν. Η. 37, 3, 50). |
|||
2. Nomina honesta praetenduntur vitiis |
(Tac. Ann. 14, 21, 2). |
||||
3. |
Nomina sunt odiösa. |
|
|
||
4. |
Ε rivo flumina |
magna facts |
(Ov. Pont. 2, 5, 22). |
||
5. |
Opprime, dum |
nova sunt, |
subiti mala semina morbi (Ov. R. |
||
|
A. 81). |
|
|
|
|
6. |
Carmina morte |
carent (Ov. Am. 1, 15, 32). |
|||
7. |
In aeternam |
clauduntur lumina noctem (Verg. Aen. 10, 746). |
|||
8. |
Quum feriunt |
unum, non unum fulmina terrent (Ον. Pont. 3,2,9). |
|||
9.Mors etiam saxis nominibusque vënit (Auson. Ep. 35, 10).
10.Constat, Germaniam et Galliam et Italiam abundare rivis et fluminibus, quia caelo umïdo utuntur, et ne aestas quidem imbribus caret (Sen. N. Q. 3, 6, 2).
Существительные среднего рода на -us (gen.—erls) (§66).
53.
1. Qui genus jactat suum, aliéna laudat (Sen. H. F. 340).
2. Et genus et formam reglnä pecuniä donat (Hor. Epist. 1, 6, 37).
3.Artificem commendat opus (B. 250).
4.Finis corönat opus (K. 3046).
5.Misërum est opus fodëre puteum, ubi sitis fauces tenet (PI. Most. 380).
6. |
Nullum scelus defendo ac |
tego (Cic. Sulla 31, 86). |
7. |
Procreare l;bëros lepïdum |
est opus (PI. Mil. 3, 1, 88= 682). |
8.Onus est honos (Com? fragm. p. 125 Ribbeck).
9.Vacuae carmina mentis ovus (Ov. Her. 15; 14).
|
54. |
1. |
Nunquam malum malo nee vulnus curatur vulnere (0. 341). |
2. |
Nox placet sceleri (Sen. Contr. 7, 5 = p. 335, 13). |
3.Horä nullä vacua a furto, scelere, crudelitäte, flagitio reperltur (Cic. Verr. 1, 12, 34).
55.
1. Non diu latent scelera (Flor. 1, 36, 6).
2. Scelera pleräque ex cupiditäte nascuntur (Quint. Decl. 321 = p.
298 Lemaire).
3.Navltd de venus, de tauris narrât arator;
Enumërat miles vulnera, pastor oves (Prop. 2, 1, 43).
4.Hostium munera —non munera (B. 1346).
5.Munera etiam deos vincunt (Sen. N. Q. 4, 7, 1).
6. Interdum lacnmae |
pondéra vocis habent (Ov. Pont. 3, 1, 158). |
7. Vivit post funera |
virtus (K. 3115). |
8.Munera plaçant hominesque deosque (Ov. A. A. 3, 653).'
9.Scelerum conscientiä exagitatur (Sail. Hist. 1, 48, 7).
10.Dum alienis medëmur ulceribus, ulcéra nostra cumulamus (0.354).
30
Существительные среднего рода на -us (gen.—oris) (§ 66).
56.
1. Praeterïtum tempus nunquam revertïtur (Cic. Sen. 19, 69).
2. Tempus et hora volât (Anth. 676, 10).
3. Perjurii poenä divinä —exitium, humänä —dedëcus (Cic. Leg. 2>
|
9, 22). |
|
i. |
Nonne emöri per virtütem praestat, quam vitam misêram atque |
|
|
inhonestam per dedëcus amittëre? (Sail. Cat. 20, 9). |
|
5. |
Dedëcus est semper sumere nilque dare (Bell. p. 21). |
|
5. |
Boni pastöris est |
tondêre pecus, non deglubëre (Suet. Tib. 32). |
7. Scio, in discrimine |
esse vitam corpusque meum (Liv. 22, 59, 19). |
|
î.Ut hominis decus ingenium, sic ingenii lumen est eloquentiä (Cic. Brut. 15, 59),
57.
1. |
Veritas - temporis filia (Gell. |
12, 11, 7). |
|
||
2. |
Infinlta |
est velocïtas |
temporis |
(Sen. Ep. 49, 2). |
|
3. |
Tempori parce (Sen. Ep. 88, 39; 94, 28). |
|
|||
4. |
Nunc |
animis opus, |
Aenëa, |
nunc pectore, |
firmo (V. Aen. |
5. |
6, 261). |
|
|
|
(Bell. p. 60). |
Ingenio plerumque caret, qui corpore praestat |
|||||
6. |
Mens sana in corpore sano (Juv. 10, 356). |
|
|||
7.Corporis voluptas non satis est dignä hominis praestantiâ (Cic. Off. 1, 30, 106).
8.Febres aliae a calöre incipiunt, aliae a frigöre, aliae ab horröre (Cels. 3, 3= p. 77,21).
9. Anïmi voluptâtes et dolôres nascuntur e corporis voluptatibus et doloribus (Cic. Fin. 1, 17, 55).
10.Saucii saepe homines, quunj corpore debilitantur, animo tarnen non cedunt (Cic. Caecin. 15, 42).
11.Gelldus toto manat corpore sudor (V. Aeij. 3, 175).
12.Nemo liber est, qui corpori servit (Sen. Ep. 92, 33).
13.Ad nullum consurgit opus, quum corpore languet
Mens (Maximiani Eleg. 1, 125= Poetae lat. min. v. 5,
p.322).
14.Magnus Alexander corpore parvus erat (Riley 215).
58.
1. О tempora, о mores! (Cic. Cat. 1, 1, 2).
2. Tempora labuntur, tacitisque senesclmus annis (Ov. F. 6, 771).
3.Historiä —testis temporum, lux veritâtis, vita memoriae, magistra vitae, nuntia vetustätis (Cic. De or. 2, 9, 36).
4.Temporibus servire decet (B. 606).
5.Utere temporibus (Ov. Tr. 4, 3, 83).
6.Mala facinora conscientiä flagellantur (Sen. Ep. 97, 15).
7.Linque tuas sedes aliënàque littora quaere (Petron. fragm. 37 ed. maj.).
31
8. In Britannia est pecörum magnus numërus (Caes. В. G. 5, 12, 3).
9.Somnus corpora, duris fessä ministeriis, muloet repäratque laböri
(Ον. Met. 11, 624).
Существительные среднего рода на -us (gen.—uns).
59.
1.Jusjurandum serva (Dion. Cato Sent. 22).
2.Jus est in armis (Sen.H. F. 253).
3. Laudo ruris amoeni rivos (Ног. Epist. 1, 10, 6).
4. Habet rus amoenum et suburbânum (Cic. R. A. 46,133). 5. Sunt et belli, sicut, pacis, jura (Liv. 5, 27, 6). ·
6. Armàque in armatos sumëre jura sinunt (Ov. A. A. 3, 492). 7. Sunt supëris sua jura (Ov. Met. 9,500).
Винительный падеж на -im (§ 70).
60.
1.Socrätem audio dicentem cibi condimentum esse famem, potiönis sitim (Cic. Fin. 2, 28, 90).
2.Cibus famem sedat, potio sitim exstinguit, vestis arcet frigus (Sen. Ep. 8, 5).
3. |
Vina sitim minuunt animique doloribus obstant (Bell. p.166). |
4. |
Dunique sitim sedare cupit, sitis altéra crescit (Ov. Met.3, 415). |
5. |
Vino levant curamque sitimque (Ov. Met. 12, 156). |
6. |
Ponto demergite puppim (Ov. Her. 5, 119). |
7. |
Galfi turrim constitui procul vident (Caes. B. G. 2, 30,3). |
8. |
In tua suburbäna villa malam pectöre expello tussim (Catull. 44,7). |
9.^Vergilius „turrim" dicit,non „turremu,et „secürim",non „secürem"
|
(Gell. 13, 21, |
6). |
|
10. Taurus |
excutit |
cervîce securim (Verg. Aen. 2,224). |
|
|
|
Творительный падеж на -/ (§ 71). |
|
|
|
|
61. |
1. In mari |
aquam |
quaerit (В. 1445). |
|
2. Peloponnesus fere totä in mari est (Oc. Reip. 2, 4, 8). |
|||
3. |
Filias pater mari terräque usquequäque quaeritat (PL Poen.105). |
||
4. |
Nobllis |
equus |
umbra quoque virgae regltur, ignavus ne calcâri |
|
quidem |
concitari potest (Curt. 7, 4, 18). |
|
5. |
Sedëmus in puppi et clavum tenëmus (Cic. Fam. 9, 15, 3). |
||
6. |
Bacchus e puppi pontum prospectât (Ov. Met. 3, 651). |
||
7. |
Lictöres |
virgis caedunt proditöres securique feriunt (Liv.2, 5, 8). |
|
8. |
Jupplter |
ambrosia satur est et nectäre vivit (Mart 11, 57,3). |
|
32
Именительный падеж множественного числа существительных на -/а (§ 72).
62.
1.Maria vel a provinciis, vel ab insülis, vel a civitatibus nomen accipiunt (Serv. ad Aen. 3,211).
2. Hominis utilitâti agri et maria parent (Cic. Tusc. 1, 28,69).
3.Maria montesque pollicëtur (Sail. Cat. 23,3).
4.Animalia sine nequitia, sine fraudibus degunt, fruuntur voluptatibus (Sen. Ep. 74,15).
5. |
Vina |
bibunt homines, animalia cetera — fontes (В. 3539). |
6. |
Gallïnae avesque relïquae cubilia nidosque construunt (Cic. N.D. |
|
|
2, 52, |
129). |
7.Valerius subdit calcaria equo et Tarquinium infesto spiculo petit (Liv. 2, 20, 2).
Родительный падеж множественного числа существительных на -ium (§ 73).
63.
1.Hostium munêra— non mimera (В. 1246).
2.Refertä Gallià negotiatorum est, plena civium Romanorum (Cic. Font. 5, 11).
3.Seditio civium hostium est occasio (Syr. 669).
4.Cerno animo misëros atque insepultos acervos civium (Cic. Catil. 4, 6).
5.Aedui bona civium Romanorum diripiunt, caedes faciunt, in
|
servitütem absträbunt (Caes. B. G. 7, 42,3). |
|
6. |
Nostri |
partem navium deprimunt, nonnullas cum hominibus |
|
capiunt |
(Caes. В. С 1, 58, 4). |
7. |
Bibulus igné nautas dominosque navium interficit (Caes. В. С |
|
|
3, 8,3). |
|
8.О praeclarum custodem ovium, ut ajunt, lupum! (Cic. Phil. 3, 11, 27).
9.Plerisque litterarum ignâris libri non studiorum instrumenta sunt, sed aedium ornamenta (Sen. Tranqu. an. 9, 5).
10.Nocturnorum animalium, veluti felium, in tenêbris fulgent radiantque oculi (Plin. N. H. 11, 151).
11.Xenophänes ait, lunam esse terram multarum urbium et montium (Cic. Acad. 2, 39,123).
12.Fames — artium magistra (B. 1094).
13. Galli spatia |
tempöris |
numéro noctium finiunt (Caes. В. С 6, |
||
|
18, 2). |
|
|
|
14. |
Multa aranea |
imbrium |
signa sunt |
(Plin. N. H. 11, 84). |
15. |
Corpora juvënum labore firmantur |
(Cic. Tusc. 2, 15, 36). |
||
16.Praedd canum lepus est (Mart. 1,22).
17.Aprum turbä canum circumsöna terret (Ov. Met. 4,722).
3 Соболевский. Хрестоматия — 445 |
3β |
Неправильно склоняющиеся существительные (§ 76). 64.
1. Raro senex mutât sententiam |
(В. 2925). |
2. Mors tam seni ante oculos |
débet esse, quam juvëni (Sen. Ep. |
12, 6). |
|
3.Thesaurum in sëpulcro ponit, qui senem hërêdem facit (Syr. 682).
4. Malta senem cirumveniunt incommoda |
(Ног. А. Р. 169). |
5. Deliramus interdum senes (PI. Epid. 3, |
3, 11=393). |
6.Ante barbam doces senes (B. 186).
7.Infantes sumus, et senes videmur (Mart. 6, 70, 11).
8. Jupplter ambrosia satur est et nectäre vivit (Mart. 11, 57, 3).
9.Quod licet Jovi, non licet bovi (B. 2882).
10.Ab Jove principium (Al. 25).
11.Procul a Jove, procul a fulmine (Riley 345).
12.Suä reglnä régi placet, Juno Jovi (Riley 444).
13.Da spatium vitae, mtiltos da, Juppiter, annos (Juv. 10, 188).
Неправильно склоняющиеся существительные. Vis (§ 76).
65.
1. Magna vis est conscientiae, judïces (Cic. Mil. 23, 61). 2. Vis est permagna naturae (Cic. Fin. 2, 9, 28).
3. Vis violenta non est diuturna (B. 3576).
4. Contra vim mortis non est medicämen in hortis (B. 103). 5. Vim vi repellëre licet (В. 631).
6. Ut immodica sitis aut inediä ingenii memoriaeque vim elidit in pueris ita cibus immodicus in pueris gignit ingenii stupörem, si credimus Aristotêli (Erasm. 1, 328).
7. Civitâtes ad vim atque ad arma confugiunt (Cic. Verr. 1, 31,78). 8. Mare ventorum vi agitatur atque turbatur (Cic. Cluent. 49, 138).
9. Dum vires |
annlque sinunt, tolerate laböres (Ον. Α. Α. 2, 669). |
10. Denlque non parvas anlmo dat gloria vires. |
|
Et fecunda |
facit pectora laudis amor (Ov. Tr. 5, 12, 37). |
11.Vanä sine viribus ira est (Liv. 1, 10, 4).
12.Est munus oratöris non ingenii solum, sed latêrum etiam et virium (Cic. Senect. 9, 28).
13. Non sunt in |
senectüte vires? Ne postulantur quidem vires |
a senectüte? |
(Cic. Senect. 11, 34). |
14.Vino aluntur vires (Plin. N. H. 23, 37).
15.Aegrum corpus caret viribus (Cic. Fin. 5, 17, 47).
Исключения по роду. Существительные женского рода по значению, с окончаниями мужеского и среднего рода.
|
66. |
1. |
Xantippäet Tanäquil — uxorum exempla malarum (Bell. p. 175). |
2. |
Pax Cerërem nutrit, pacts alumna Ceres (Ον. F. 1, 1, 704). |
34
3. Sine Cerëre et Libero friget Venus (Ter. Eun. 4, 5, 6= 732).
4.Una vir uxore et uno viro uxor esse contenta débet (Ernesti, Initia doctr. sol. p. 498).
5.Neque maritus uxorem, neque uxor maritum deserëre débet (Ernesti, Initia doctr. sol. p. 498).
6.Tuam vult sororem ducere uxorem (PL Thin. 444).
7.Hodie uxorem ducis? (Ter. Andr. 321).
8. Erroris mater ignorantiä est (Ernesti, Initia doctr. sol.
p. 443).
9.Bonae mentis soror est paupertas (Petron. 84).
10.Luxuria —inopiae mater (Acolastus, 1074).
11.Muliëres valde, intellëgo, delectari obsequio et comitâte adolescentis (Cic. Att. 6, 6, 1).
12.Juno, Vesta, Minerva, Ceres, Diana, Venus, Mars, Mercurius, Jovis, Neptunus, Vulcänus, Apollo (Anth. 15= Apul. De deo Socrat. p. 136 Nisard).
13.Matrum in libëros, virorum in uxores scelëra cernïtis? (Cic. Scaur. 7, 13).
Исключения по роду. Существительные мужеского рода по значению, с окончаниями среднего и женского рода.
67.
1.Aut Caesar, aut nihil (King. 23).
2.Caesar non supra grammatïcos (Al. 26).
3. Vincëre scis, Hannibal, victoria uti nescis (Liv. 22, 51).
4. Caesärem |
vehis Caesarisque fortunam (K. 239= Plutarchi Jul. |
Caesar, с |
38). |
δ.Fur furem cognoscit, lupus lupum (B. 1219).
6.Tenête furem (Erasm. 1, 310).
7.In aedibus sunt fures (PL Pseud. 895).
8.Amici—fures tempöris (В. 148).
9.Parentes ama (Dion. Cat. Sent. 2).
10. Decet verecundum esse |
adulescentem (PI. Asin. 5, 1, 6=833). |
11. Princeps, qui delatores |
non castlgat, irritât (Suet. Dom. |
9, 3). |
|
12.Saluta, mi Alexander, parentes tuos, turn etiam altërum patrem tuum: ita enim praeceptorem voco (Mur. Epist. p. 321).
13.Adulescentes senum praeceptis gaudent (Cic. Senect. 8, 26).
Исключения по роду. Слова на -о (§77). С определением или сказуемым прилагательным.
68.
1.Habet suum venênum blandä oratio (Syr. 243).
2.Nihil magis facit iracundos, quam educatio mollis et blandä (Sen. Ira 2, 21, 6).
3.Falsa suspicione ducïtur (Nep. 10, 10, 1).
• |
35 |
4.Habet praeterïti doloris securä recordatio delectationem (Cic. Fam. 5, 12, 4).
5. Cato — virtutum vivä imago (Sen. Tranq. 16, 1).
6. |
Libërae sunt nostrae cogitationes (Cic. Mil. 29, 79). |
||||
7. |
Morborum infinitä est |
multitude* (Plin. Ν. Η. 7, 51, 172). |
|||
8. |
Sera post |
damnationem innocentiae |
defensio est (Quint. Decl. |
||
|
732 = p. 480 |
Lemaire). |
|
|
|
9. |
Hominis |
est |
propria |
veri inquisitio |
atque investigatio (Cic. |
|
Off. 1, 4, 13). |
|
|
|
|
10.Nullä régi gloria est ex saeva animadversione (Sen).
11.Nihil aeque sanitâtem impëdit quam remediorum crebrä mutatio (Sen. Ep. 2, 3).
12.Repetitio est mater studiorum (Al. 708).
13.Non multum oportet consilio credere, quia suam habet fortunä rationem (Petron. 82).
14.Punctum est, quod magnitudinem nullam habet (Cic. Acad. 2, 36, 116).
15. Quod latet, ignotujn est: ignoti nullä cupldo (Ov. A. A. 3, 397).
16.Nihil aeque accélérât senectutem, quam immodicae atque intempestivae compotationes, impotentes amores muliërum et salacïtas immoderâta (Erasm. 1, 248).
17. |
In Britannia hominum |
est |
infinîta |
multitüdo |
(Cacs. |
В. G. 5, |
|||
|
12, 3). |
|
|
|
|
|
|
|
|
18. |
Et sequor |
Imperium, magne |
Cupldo, |
tuum (Petron. Fra&m. 48, |
|||||
|
14 éd. maj.). |
|
|
|
|
|
|
|
|
19. |
Nullä lassitüdo |
impedîre |
officium |
débet |
(Cic. |
Fam. |
12, |
||
|
25, 6). |
|
|
|
|
|
|
|
|
20. |
Euröpae |
loca |
multae |
ineölunt nationes |
(Varr. |
L. L. |
5, |
||
|
5, 32). |
|
|
|
|
|
|
|
|
21.Hostes ex oppïdo legiones educunt suas, nimis pulchris armis praedïtas (Plaut. Amph. 217).
22.Lunä varias lucis mutationes habet (Cic. N. D. 2, 40, 103).
23. Ubi |
sunt superbae Carthagïnis alta moenia? (Val. Max. 5, 6, |
ext. |
4). |
24.Nascïtur in Britannia plumbum album in mediterraneis regionibus, in maritïmis ferrum (Caes. B. G. 5, 12, 4).
25.Unde subïto tanta mutatio? (Cic. Phil. 1, 13, 33).
26. Versantur in animo meo multae cogitationes (Cic. Leg. agr. 2, 2, 5).
27.Divitias alii praeponunt, bonam alii valetudinem, alii potentiam, alii honores, multi etiam voluptâtes (Cic. Lael. 6, 20).
Исключения по роду. Слова на -or (§ 78).
69.
1.Quid? tu ignoras, arbores magnas diu crescëre, unâ horâ exstirpari? (Curt. 7, 8, 14).
2. Horti |
sunt multarum arbörum umbrâ et proceritate amoeai (Curt. |
5, 1, |
32). |
36
3. |
Proceras dejlcit arbores procellä (Riley 524). |
|
4. |
Nunc m.eum cor cumulatur ira (Caecilius |
ap. Cic. Cael. 16,37 = |
|
64 Diehl). |
|
5. |
Speculum cordis hominum verba sunt(Cassiod. Var. 6, 9= 0.257). |
|
6. Qui procul ex oculis, proctil est a limlne |
cordis (Bind, 2795). |
|
7.In melle sunt linguae sitae vestrae atque orationes; facta atque corda in feile sunt sita atque acerbo acëto (Plaut. True. 178),
|
|
Исключения породу. Слова на-os (§79). |
|
|
70. |
1. Omnes |
uno ore consentiunt (Cic. Lael. 23, 86). |
|
2. |
Mel in ore, verba lactis, |
|
|
Fel in |
corde, fraus in factis (King. 1516). |
3. |
Ossa ac pellis totus est (Plaut. Aul. 564). |
|
4. |
Ingrätä |
patriä, ne ossa quidem meä habes (Val. Max. 5, 3, 2). |
5. |
Os— oris loquitur, sed os — ossis roditur ore (Bell. 104). |
|
6. fngenii dotes corpöris adde bonis (Bell. 60).
Исключения по роду. Слова на -er (§ 80).
71.
1. Et longum est iter |
et non tutum |
(Cic. Fam. 14, 12). |
||
2. |
Nostris civibus patet ad cetëras |
iter |
civitätes (Cic. Balb. 12, 29). |
|
3. |
Magnum iter ascendo (Prop. 4, |
10, 3). |
||
4. |
Ignoras verum iter gloriae (Cic. Phil. 1, 14, 33). |
|||
5. |
Caesar magnis itineribus in Italiam |
contendit (Caes. B. G. 1, |
||
6. |
10, 3). |
|
(Ov. F. 2, 853). |
|
Veris praenuntid |
venit hirundo |
|||
7. |
Virorum cadavera |
suplnä fluïtant, feminarum —pronä (Plin. N. H. |
||
|
7, 77). |
|
|
|
8.Domitores equorum non verbera solum adhlbent, sed eibum etiam saepe subträhunt (Cic. Hortens. fragm. 84 Klotz).
Исключения по роду. Слова на -es (§ 81).
72.
1. Aliênum aes homini ingenuo acerbä est servltus (Syr. 11).
2.Aes quoque ac ferrum rubigo consümit (Hieron. Ep. 98, 19 = 0.135).
3. Comes aeris alieni atque litis est miseriä (Plin. N. H. 7, 119).
4.Metallis plumbi, ferri, aeris, argenti, auri totä ferme Hispaniä scatet (Plin. N. H. 3, 30).
5. |
Nam diuturnä |
quies vitiis alimenta ministrat (Dion. Cato, Dist. |
6. |
1, 2). |
alitque tempestivä quies (Stat. Silv. 4, 4, 33). |
Vires instlgat |
||
7. |
Durä quies octxlos et ferreus urget |
|
37
Somnus; in aeternam clauduntur lamina noctem (V. Aen. 10, 745).
8.Caesar intellëgit, mortem aut necessitätem naturae, aut labörum ас miseriarum quiêtem esse (Cic. Gatil. 4, 4, 7).
9.Multae cogitationes animo meo nullam partem neque diurnae neque nocturnae quietis impertiunt (Cic. Leg. agr. 2, 2, 5),
10.Nullam virtus aliam mercëdem laborum periculorumque desidêrat,
praeter mercêdem laudis et gloriae (Cic. Arch. 11, 28).
11.Segëtes fecundae non solum fruges, verum herbas etiam effundunt inimlcas frugibus (Cic. Orat. 15, 48).
12.,Flavä seges altis spicis tremit (Sen. Oed. 50).
Исключения по роду. Слова на -ex (§ 82).
73.
1. Diligëre parentes prima naturae lex est (Val. Max. 5, 4, 7).
2.Dura lex, sed lex.
3.Nullä lex scelus impërat (Sen. Controv. 6, 2= p. 284, 3).
4.Quid leges sine moribus
Vanae proficiunt? (Ног. Od. 3, 24, 35).
5.Vitiorum emendatrlcem legem esse oportet commendatricemque virtutum (Cic. Leg. 1, 22, 58).
6.Destne, Paule, meum lacrimis urgêre sepulcrum: Pandltur ad nullas januä nigrä preces (Prop. 5, 11, 1).
Исключения по роду. Слова на -as ,(§ 83).
74.
1.Malum vas non frangïtur (Bind. 1783).
2.Jubé vasa pura adornari (Plaut. Amph. 946).
3.Assem aerarium nemini debeo (Petron. 57).
4.Quod non opus est, asse carum est (Sen. Ep. 94, 27).
Исключения по роду. Слова на -is (§ 84).
75.
1. A recta conscientia transversum unguem non oportet discedëre
(Cic. Att. |
13, 20, 4). |
2. Frigldus, |
о pueri, fuglte hinc, latet anguis in herba (Verg. EcL |
3, 93).
3.Parvus ignis incendium exsuscïtat (Liv. 21, 3, 6).
4.Mali principii malus finis (Riley 217).
5. |
Pugnä suum finem, |
quum jacet hostis, habet (Ov. Tr. 5, 3, 35). |
|
6. |
Toto terrarum orbe |
infâmis Punicä |
callidïtas (Val. Max. 7, |
7. |
4, 4). |
|
|
A cane non magno saepe tenetur aper (Ον. Rem. 422). |
|||
8. |
Grandibus exigui sunt pisces piscibus esca (Bell. p. 50). |
||
9. |
Fames malum panem tenërum reddit |
(Sen. Ep. 123, 2). |
|
38
10.Magnam vim possïdet paternus maternusque sanguis (Cic. Rose. Am. 24, 66).
11.Sanguïnem nostrum sitit (Cic. Phil. 5, 7, 20).
12.Apertos Bacchus amat colles (Verg. Ge. 2, 112).
76.
1. Finis corönat opus (K. 3046).
2. Open victoria finis (Ov. Met. 6, 82).
3.Neque habet plus sapientiae, quam lapis (PI. Mil. 236).
4.Quid stas, lapis? (Ter. Heaut. 831).
5. Jucundä macula est ex inimlci sanguine (Syr. 305).
6.Ex ungue leönem (K. 737).
7.A capillis usque ad ungues (Bind. 4).
8. |
Ex igne ut fumus, sic famä ex crimine |
surgit |
(Anth. 716, 14). |
||||
9. |
Ignis non exstingultur igne (Bind. 1368). |
|
|
||||
10. |
Amöri |
finem tempus, |
non |
animus |
facit |
(Syr. |
42). |
11. |
Aquä |
et panis — vitä |
canis |
(Bind. |
207). |
|
|
12.Panem, ut dicïtur, ostendit, lapïdem tenet (Hieron. Ep. 48, 13 = 0.186).
13. |
Guttd |
cavat |
lapldem |
(Ov. Pont. 4, 10, 5). |
|
||||||
14. |
Cinêri |
gloria |
sero |
venit |
(Mart. |
1, 21, 8). |
|
||||
15. |
Et tepldi finem |
tempora |
veris |
habent |
(Ov. F. 5, 602). |
||||||
16. |
Capio |
fustem, obtrunco gallum |
(PI. Aul. 3, 4, 10 = 4&9). |
||||||||
17. |
Poma |
dat autumnus; |
formösä |
est |
messibus |
aestas; |
|||||
|
Ver praebet flores; |
igne |
levatur hiems |
(Ov. Rem. 1, 187). |
|||||||
18. |
Mense |
malas |
Majo |
|
nubere, vulgus |
ait |
(Ov. F. 5, 490). |
||||
19. |
Guttam haud |
habeo |
sanguïnis (PI. Most. 2, 2, 77 = 508). |
||||||||
20. |
Canem catena trahit (Petron. 95). |
|
|
|
|||||||
|
Исключения |
по роду. Существительные |
мужеского рода |
||||||||
|
|
|
по значению с окончанием |
-is. |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
77. |
|
|
|
|
1. Civis Romanus |
sum |
(Cic. Verr. 5, 62, 162). |
|
||||||||
2. |
Inimico |
testi credi non oportet |
(Cic. Font. 12, 26). |
||||||||
3. Satis est hostem |
superare, |
nimium |
est perdëre (Syr. 675). |
||||||||
4.Apud bonum judïcem argumenta plus, quam testes valent (Cic. Reip. 1, 38, 59).
5. Hostes prope muros castra habent (Cic. Inv. 2, 42, 123).
6. Jam ad vallum castrorum hostes accedëre audent (Caes. В. С 3, 17, 6).
7.Ne hostes quidem sepultüra invident (Tac. Ann. 1, 22, 9).
8.Potest testibus judex non credëre (Cic. Font. 10, 21).
Исключения по роду. Слова на ~ns (§ 85).
78.
1.Magnos montes promittit (Pers. 3, 65).
2.Argenti montes habet Aetna mons non aeque altos (Plaut. Mil. 1065).
39